YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO: 2025-17
KARAR TARİHİ: 18.06.2025
ŞİKAYET EDEN: AYSUN ŞENKARAKÖSE VE VATANDAŞLAR
ŞİKAYET EDİLEN: TRT HABER TV
ŞİKAYET KONUSU
Şikayetçi vatandaşlar devletin yayın kurumu olan TRT’nin sokak köpekleriyle ilgili yaptığı yayınlardan rahatsızlık duyduklarını belirterek, yapılan haberlerin köpekleri saldırgan ve vahşi gösterdiğini, hedef haline getirdiğini ve böylelikle halkın köpeklere karşı her türlü önlemi almakta serbest olduklarına ilişkin bir kanaat oluştuğunu söylemektedirler. Şikayetçi kişiler Basın Konseyi’ne yaptıkları başvuruda TRT’nin sokak köpeklerine karşı sert ve objektif olmayan bir dille kaleme alınan haberler yaptığını ve bu yolla hükümetin köpeklerle ilgili aldığı önlemleri haklı çıkarmaya çalıştığını ileri sürmüşlerdir.
Şikayete konu olan bazı haberlerin linkleri aşağıdadır:
TRT Haber’de 4 Mayıs 2025’te yayınlanan haberde başıboş köpeklerin iki çocuğa saldırdığına yer verilmiştir:
https://www.trthaber.com/haber/turkiye/adanada-basibos-kopekler-cocuklara-saldirdi-906135.html
28 Mayıs 2025 tarihli Bir başka haberde başıboş köpeklerin 29 kuzuyu telef ettiği belirtilmiştir:
https://www.trthaber.com/haber/turkiye/sanliurfada-basibos-kopeklerin-saldirdigi-29-kuzu-telef-oldu-908675.html
19 Mayıs 2025 tarihli başka haberde İstanbul Avcılar’da 17 yaşındaki bir kızın başıboş sokak köpeklerinin saldırısından sürücülerin çaldıkları klakson sayesinde kurtulduğuna yer verilmiştir:
Bu konuda Basın Konseyi’ne gelen yüzlerce şikayet vardır. Gönderilen şikayetlere eklenen bazı haberler süre aşımı nedeniyle dikkate alınmamıştır. Ancak onların da içeriği benzer nitelikler taşımaktadır.
UZLAŞMA ÖNERİSİ
Şikayetçi vatandaşlar ve hayvanseverler TRT Haber kanalının yaptığı hayvan karşıtı bu yayınların sonlandırılmasını istemektedirler. Bir uzlaşma talepleri yoktur.
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ
Şikayete konu olan söz konusu yayınlar incelendiğinde haberlerin tamamında sokak köpeklerinin “başıboş köpekler” olarak nitelendirildiği, saldırgan özellikler taşıdığı, çocuklara ve kadınlara saldırdığı ve halkın çaresiz durumda olduğuna vurgu yapıldığı dikkati çekmektedir. Bazı haberlerde zorlama unsurlara rastlanmıştır. Buradan hareketle, halkın vergileriyle yayın yapan kamu yayın kurumu TRT’nin, mevcut hükümetin sokak hayvanlarıyla ilgili çıkardığı yasayı destekleyici bir yayın yaptığı kanaati oluşmaktadır. Bu, doğru bir tutum değildir. Yayın kuruluşları hükümetin veya siyasi partilerin görüşlerine göre değil, tarafsız bir şekilde kamu çıkarlarını gözeterek yayın yapmalıdırlar. Siyasi tarafgirlikle yapılan yayınlar hangi siyasi görüşten olursa olsun gazetecilik mesleğini yalana ve yanlışa sevk edecektir. Buna hayvanlarla ilgili yayınlar da dahildir.
Yapılan haberler ve haberlerde kullanılan dil incelendiğinde TRT Haber kanalının özgür ve yansız bir yayın yapmak yerine sokak hayvanlarını düşmanlaştırıcı ve hedef gösterici bir yayın yaptığı görülmüştür.
Bu bilgi ve haberlerin muvacehesinde, TRT Haber kanalı hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 3. Maddesini ihlalden Genel Sekreterlik olarak UYARI kararı verilmesini uygun görmekteyiz.
DEĞERLENDİRMELER
Yüksek Kurul üyeleri bazı konu ve haberlerin sistematik bir şekilde yayınlanmasının yanlı bir tutum olarak değerlendirilebileceğini ifade ederek şikayet edilen haberde idarenin isteğine göre bir tutum belirlendiğinin yani Basın Meslek İlkeleri’nin 3. Maddesine bir aykırılık varmış gibi görüldüğünü belirtmişlerdir. Bununla birlikte TRT kurumunun bu haberleri özel amaçla yapmış olsa bile verilen haberlerin doğru olduğunu kaydetmişlerdir. Bu noktada hayvanseverlerin kaygıları anlaşılmaktadır. Hayvanlarla ilgili haberlerde konu sadece TRT ile ilgili değildir.
Bir Yüksek Kurul üyesi sadece basın meslek ilkeleri maddelerine bağlı olmanın yeterli olmayacağını, Basın Konseyi’nin konuya daha geniş perspektiften bakması gerektiğini ve yaşam hakkını savunması gerektiğini vurgulamıştır.
Başka bir üye sadece hayvan haklarının düzenlendiği bir basın meslek ilkesi maddesinin bulunmadığını anımsatarak mevcut maddeler doğrultusunda hareket etmenin uygun olacağını aktarmıştır.
Bir diğer üye burada verilen haberin doğru mu, yanlış mı ona bakmak gerektiğini, mevcut maddeler arasında hayvanlarla ilgili bir madde olmadığını anımsatmıştır.
Bir diğer üye, maddelerle sınırlı olmamıza rağmen haklar konusunda geniş düşünmemiz gerektiğini, verilen haberlerin doğru olduğunu ifade etmiştir.
Bir diğer üye hayvanseverlerin şikayet ettiği konunun sokak hayvanlarıyla ilgili haberlerin sık yapılması olduğunu belirterek haberlerin bir amaca hizmet ettiği görülmekle birlikte yayın kurumlarının bunu yapmakta özgür olduğunu söylemiştir.
YÜKSEK KURUL KARARI
Tüm bu değerlendirmeler ışığında oylamaya geçilmiştir. Toplantıya katılan Yüksek Kurul üyelerinden 3’ü haberlerde ihlal olduğunu savunurken diğerleri ihlal olmadığı yolunda oy kullanmıştır.
Bu durumda Yüksek Kurul üyeleri OY ÇOKLUĞUYLA şikayetin YERSİZLİĞİNE karar vermiştir.
