BASIN KONSEYİ, YENİ AKİT GAZETESİ HABER MÜDÜRÜ MURAT ALAN HAKKINDA ‘UYARI’ KARARI ALDI
YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO : 2021- 04
KARAR TARİHİ : 10.02.2021
ŞİKAYET EDEN : Türk Tabipleri Birliği
(Gazi Mustafa Kemal Bulvarı Şehit Daniş Tunalıgil Sokak No:27-23 MALTEPE / ANKARA)
ŞİKAYET EDİLEN : 1) Murat ALAN (Yeni Akit Gazetesi Haber Müdürü)(Halkalı Merkez Mah. Dereboyu Cad. No:65/3 KÜÇÜKÇEKMECE / İSTANBUL)
ŞİKAYETİN KONUSU :
Akit TV’nin her hafta cumartesi günleri yayınlarından ‘Ters Kutuplar’ programının, 16.01.2021 tarihindeki yayınına katılan konuklardan Akit Gazetesi Haber Müdürü Murat Alan’ın, sağlık çalışanlarına ‘rüşvetçi’ suçlamasında bulunduğu; Türk Tabipleri Birliği’ni de gerçek dışı ifadelerle ‘aşı karşıtı’ göstererek Basın Meslek İlkeleri’ni ihlal ettiği iddialarıyla şikayette bulunulmuştur.
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut, Basın Konseyi’ne yaptığı şikayet başvurusunda, şikayet edilenin sağlık çalışanları ve Türk Tabipleri Birliği’ni suçlamak için iftira attığını; kamuoyu nezdinde küçük düşürüp aşağıladığını savunulmuştur. Şikayet konusu yayının kaydı da eklenen başvuruda, program konuklarından birinin ‘pandemi döneminde sağlık çalışanlarının mağdur edildiğini ve yeterli ödeme yapılmadığını’ söylemesine tepki gösteren Murat Alan’ın “Primlerini, ikramiyelerini alıyorlar. Biz Afrin’e gideceğimiz zaman subaylar özlük haklarımız ne olacak? Özlük haklarımızı almadan bu işi yapamayız derlerse bunu mu konuşacağız? Bu rüşvetimi ver susayım mantığı gibi bir şey” sözlerine yer verilmiştir. Başvuruda özetle şu ifadeler yer almıştır:
“Oysa Sağlık Bakanlığı, pandeminin ilk günlerinde döner sermeye ek ödemelerinin belirli süre tavandan belirlenerek ödeneceğini açıkladığında, Türk Tabipleri Birliği ve diğer sağlık meslek örgütleri ‘Para değil kişisel koruyucu ekipman istiyoruz’ açıklaması yapmışlardır.
Sağlık çalışanları ücretlerini almaksızın çalışmaya, yeterli önlem alınmadığı için ölmeye, öldüklerinde meslek hastalığı sayılmaması nedeniyle geride kalanları mağdur olmaya devam etmeli ve Murat Alan’a kalırsa çalışan olarak haklarını da talep etmemelidirler. Talep etmeleri halinde de ‘rüşvetçilikle’ itham edileceklerdir.
Türkiye’de sağlık çalışanlarına yönelik nedeni araştırılmayan bir şiddet giderek artmakta, ölümlerle, ağır yaralanmalarla sonuçlanmaktadır. Sağlık çalışanlarını pandemi döneminde asılsız ithamlarla hedef haline getirmek şiddetin artmasına neden olacaktır ve bu tutum da yayıncılık ilkelerine aykırıdır.”
Başvuruda ayrıca, programda aşı temini ve uygulaması konusu tartışılırken şikayet edilenin “Tabipler Odası güvensizlikten mi karşıtlık üzerinden mi itiraz ediyor… Doktorların, kamuda çalışan sağlık personelinin üye olmak zorunda olduğu bir oda” dediğine de dikkat çekilirken de şu ifadelere yer verilmiştir:
“Bir gazetenin haber müdürü sıfatına sahip ve televizyonda seyircilere hitap eden beyanından Türk Tabipleri Birliği’ni yakinen takip ettiği anlaşılan bir gazetecinin, 6023 Sayılı Türk Tabipleri Birliği Kanunu uyarınca kamuda çalışan hekimlerin Türk Tabipleri Birliği’ne üye olmak zorunda olmadığını, üyeliğin isteğe bağlı olduğunu bilmesi, hekimler dışındaki sağlık çalışanlarının da Tabip Odalarına üye olamayacağını da asgari düzeyde bilmesi beklenirken, mevzuat bilgisine bile gerek duyulmadan yapılan açıklama yayıncılık ilkelerine aykırıdır.
Kaldı ki Türk Tabipleri Birliği’nin ‘aşı karşıtı’ olduğu iddiası tümüyle asılsız olup maksatlı karalama niteliğindeki beyanların da kabulü mümkün değildir.”
Başvuruda, şikayet edilen hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 4 ve 6’ncı maddelerini ihlal ettiği gerekçesiyle karar alınması talep edilmiştir.
UZLAŞMA ÖNERİSİ :
Şikayet başvurusu, şikayet edilen Yeni Akit Gazetesi Haber Müdürü Murat Alan’a PTT aracılığı ile 22.01.2021 tarihinde ulaştırılmıştır. Posta ‘alındı’ belgesi gelmiştir.
Şikayet edilen, şikayet başvurusundaki iddialara süresinde yanıt vermemiş ve taraflar arasında uzlaşma sağlanamamıştır.
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :
Şikayetin konusu, Akit Televizyon Radyo A.Ş.’ye ait Akit TV’de 16.01.2021 tarihinde saat 21.30’da ekrana gelen ‘Ters Kutuplar’ programına konuk olan Yeni Akit Gazetesi Haber Müdürü Murat Alan’ın, sağlık çalışanları ve Tabip Odalarına yönelik sözleridir.
Söz konusu programın 23.16 dakikasından sonraki bölümünde konuklardan Av. Dr. Ahmet Keşli, pandemi döneminde sağlık çalışanlarına yeterli ödeme yapılmadığını ve mağdur edildiklerini söyleyince, şikayet edilen Murat Alan buna şu ifadelerle tepki göstermiştir:
“Primlerini, ikramiyelerini alıyorlar. Biz Afrin’e gideceğimiz zaman subaylar özlük haklarımız ne olacak? Özlük haklarımızı almadan bu işi yapamayız derlerse bunu mu konuşacağız? Bu rüşvetimi ver susayım mantığı gibi bir şey.”
Sağlık çalışanlarının ‘rüşvetçi’ gibi gösterildiğini söyleyen diğer konuklar itiraz edip düzeltmesini isteyince Murat Alan, “Bunu getirip mücadelenin ortasına dayatmanın bir mantığı yok” diyerek sözlerinde ısrar etmiştir.
Şikayet edilen, yayındaki sözleriyle sağlık çalışanlarını ‘rüşvetçilikle’ suçlamanın yanı sıra; Tabip Odaları için “Doktorların, kamuda çalışan sağlık personelin üye olmak zorunda olduğu bir oda” diyerek gerçeği çarpıtmıştır. Şikayet edilen, pandemiyle mücadele eden Tabip Odaları ile dolayısıyla şikayetçi Türk Tabipleri Birliği’ni “Güvensizlikten mi karşıtlık üzerinden mi itiraz ediyor” diyerek, ‘aşı karşıtı’ olmakla suçlamıştır.
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de yaklaşık bir yıldır Covid- 19 salgınıyla mücadele eden sağlık çalışanları büyük fedakarlıklarla görevlerini yaparken, çok sayıda hekim, hemşire ve hastabakıcı, hastalarından virüs kaparak canından olmuştur. Sağlık görevlilerine karşı şiddet, pandemi döneminde de maalesef durmamış, hatta tırmanmıştır. Hemen her gün sağlık görevlileri saldırıya uğramaktadır.
Buna rağmen, salgın mücadelesinde fedakarlık yapıyorlar, hatta saldırıya uğruyorlar ve mağdur oluyorlar diye, sağlık çalışanları ve onların üye oldukları meslek kuruluşları ile sendikaları elbette eleştiriden muaf değildir. Kamu görevi yapan gazetecinin, kamusal görev olan sağlık hizmetlerini gündeme getirmesi, varsa aksayan yönlerini ortaya çıkarması görevidir. Gerçeğe bağlı kalmak kaydıyla sağlık çalışanlarını ve üye oldukları kuruluşları gerektiğinde eleştirmesi ifade özgürlüğüdür.
Ancak, şikayet edilenin yayındaki sözleri, eleştirinin ötesinde suçlamaya dönüşmüş ifadelerdir. Türk Tabipleri Birliği ve sağlık çalışanlarına karşı kamuoyunu kışkırtma olarak değerlendirilecek sözlerdir ki bu da etik ihlalidir. Zira, Tabip Odaları ve üst kuruluşu Türk Tabipleri Birliği’ni, yürütülen salgın mücadelesinin aşılama kampanyasının aksayan yönlerini dile getirdikleri, siyasi iktidarı eleştirdikleri için ‘aşı karşıtı’ göstermek ve haklarında gerçeğe aykırı bilgi vermek; özlük haklarının iyileştirileceğine ilişkin sözlerin tutulmasını isteyen sağlık çalışanlarına da ‘rüşvetçi’ yaftası yapıştırmak, eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarında kabul edilemez.
DEĞERLENDİRME :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu’nun 10 Şubat 2021 günü pandemi önlemleri kapsamında video konferansa yaptığı toplantıda, şikayet dosyasını ele almış ve detaylı olarak görüşmüştür.
Yüksek Kurul üyeleri söz konusu yayında şikayet edilen bölümü birkaç kez izledikten sonra müzakere açılmıştır. Kurulda, etik ihlali olup olmadığı konusunda üyeler farklı görüş belirtmiş, bazıları şikayet konusu ifadelerle Basın Meslek İlkeleri’nin ihlal edildiğini, bazıları şikayet edilenin sözlerinin eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarında kaldığını savunmuştur.
Etik ihlali olmadığını savunan üyeler özetle, söz konusu programın formatı gereği farklı görüşlerin dile getirildiğini; şikayet edilenin sözlerine programdaki diğer konukların karşı görüş ortaya koyduğunu; herkesin şikayetçi meslek kuruluşu gibi düşünmek ve o doğrultuda değerlendirme yapmak zorunda olmadığını; şikayetçinin de tartışılan konuda kendi bakış açısına göre görüşlerini ortaya koyma özgürlüğü olduğunu savunmuştur. Programın canlı yayın olduğu ve bu tür televizyon programlarında konuşmacıların tartışmanın heyecanına kapılarak amacı aşan aşırı ifadeler kullanabildiğini; sözler her ne kadar sert ve sarsıcı olsa da eleştiri ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirmek gerektiğini dile getirmiştir.
Şikayet edilenin, yayında sağlık çalışanlarına ve Tabip Odalarına yönelik sözleriyle Basın Meslek İlkeleri’ni ihlal ettiği görüşünü savunan üyeler ise, öncelikle kendisinin programda sıradan bir konuk olmayıp yayının yapıldığı televizyonun bağlı olduğu grubun mensubu olduğunu; sözlerinin kişisel düşüncesinden çok kurumunun görüşünü yansıttığını ifade etmiştir. Bu görüşteki üyeler özetle, şikayet edilenin yayın grubunda Haber Müdürü statüsünde görev yaptığını, dolayısıyla spekülasyona açık ifadelerden kaçınılmasının temel kural olduğunu bilecek mesleki deneyimde sahip olması gerektiğini; sağlık çalışanlarını ‘rüşvetçi’, şikayetçi meslek kuruluşunu da ‘aşı karşıtı’ olarak ve üstelik gerçeğe aykırı bilgi vererek suçladığını; bu sözlerin canlı yayın heyecanıyla değil, tamamen ‘algı’ oluşturmak için bilinçli söylediğini; zira programdaki diğer konuklardan ve izleyicilerden gelen uyarılara karşın bir düzeltme yapmayıp sözlerinde ısrar ederek eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarını aştığı dile getirmiştir.
SONUÇ :
Yüksek Kurul, Akit TV’de 16.01.2021 tarihinde yayınlanan ‘Ters Kutuplar’ programında şikayet edilenin sözlerinin Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez” şeklindeki 4’üncü ve “Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin olmaksızın yayınlanamaz” şeklindeki 6’ncı maddelerini ihlal ettiğini OY ÇOKLUĞU ile saptamıştır.
Basın Konseyi Yüksek Kurulu’nda müzakereler sonunda yapılan oylamada;
a) Şikayet başvurusunun kabulü,
b) Türk Tabipleri Birliği’nce yapılan şikayette, Akit TV’deki yayındaki sözleri nedeniyle, Yeni Akit Gazetesi Haber Müdürü Murat Alan hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 2 maddesini ihlalden OY ÇOKLUĞU ile ‘UYARI’ kararı verilmiştir.
İlk yorum yapan olun