BASIN KONSEYİ, EGE HABER.COM HAKKINDAKİ ŞİKÂYETTE
‘UYARI’ KARARI ALDI
YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO : 2023 – 35
KARAR TARİHİ : 18.10.2023
ŞİKÂYET EDENLER : Prof. Dr. Eser Öz OYAR ve Prof. Dr. Orhan OYAR
ŞİKÂYET EDİLENLER : 1- Didar DMİRCİ (Ege Haber muhabiri)
2- M. Fatih DEMİR (Ege Haber Genel Yayın Yönetmeni)
Adalet Mah. Manas Bul. No:39Folkart B Kule Kat:19 No:1901 BAYRAKLI/ İZMİR
ŞİKAYET KONUSU :
EGEHABER.COM internet haber sitesinde 19.07.2023 tarihinde muhabir Didar
Demirci imzasıyla yayınlanan “İKÇÜ Tıp Fakültesi’nde Görülmemiş Mobbing” başlıklı
haberde, Basın Meslek İlkeleri’nin ihlal edildiği iddiasıyla şikâyette bulunulmuştur.
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr.
Eser Öz Oyar ve aynı üniversitede görevli öğretim üyesi olan eşi Prof. Dr. Orhan
Oyar, Basın Konseyi’ne 09.09.2023 tarihinde yaptıkları şikâyet başvurusunda,
haberin gerçeği yansıtmadığını, kendilerine yönelik iftira ve hakaret içeren ifadelere
yer verildiğini savunmuştur. Haberin, haklarında olumsuz algı oluşturup akademik
saygınlıklarına gölge düşürmek amacıyla yayınlandığını ileri süren şikâyetçiler, özetle
şu ifadelere yer vermiştir:
“Haberde, Prof. Dr. Eser Öz Oyar’ın Araştırma Görevlisi Dr. Deniz Yıldız Pehlivan’a
dönük mobbing uyguladığı ve bu nedenle şikâyet edildiği; soruşturmayı eşi Prof. Dr.
Orhan Oyar’ın ve samimi arkadaşı Prof. Dr. Yüksel Beşir’in yaptığı ve bunun skandal
olduğu yazılmıştır. Bu tümüyle gerçek dışıdır, Prof. Dr. Orhan Oyar hiçbir surette
görevlendirilmediği gibi, görevlendirilen Prof. Dr. Yüksel Beşir ile hiçbir samimiyeti ve
yakın arkadaşlığı da bulunmamaktadır. Aralarında bugüne kadar bir tek telefon
görüşmesi bile olmamıştır.
Prof. Dr. Eser Öz Oyar hakkında soruşturma yapıldığı haberde ısrarla ve defalarca
belirtilmektedir. Bu husus doğru değildir. Müvekkil hakkında hiçbir zaman soruşturma
açılmamış olup, aleyhine yapılan şikâyet konularının doğru olup- olmadığının
araştırılması açısından, Üniversite Yönetimince görevlendirilen bir öğretim üyesi
eliyle sadece inceleme yapılmıştır.
Haber, Prof. Dr. Eser Öz Oyar ya da Prof. Dr. Orhan Oyar ile görüşme yapılmadan,
konuların doğruluğu ya da yanlışlığı hususunda kendilerinden görüş alınmadan
yayınlanmıştır. Haber hazırlanıp yayınlandığı aşamada görüşme talebinde
bulunulması ise tümüyle yasak savma ve basın etiğine uygun davranıldığı görüntüsü
vermek amaçlıdır.”
Şikâyetçiler, haberin siparişle yayınlandığını düşündüklerini, gerçek olmayan iddia ve
iftiralarla yer verilerek akademik kariyerlerine ve kişilik haklarına saldırıldığını ileri
sürerek, şikâyet edilenler hakkında Basın Meslek İlkeleri’ni ihlalden yaptırım
uygulanmasını talep etmiştir.
UZLAŞMA ÖNERİSİ :
Şikâyet başvurusu, haberde imzası bulunan muhabir Didar Demirci ile internet
sitesinin künyesinde Genel Yayın Yönetmeni görünen M. Fatih Demir’e 22.09.2023
tarihinde PTT aracılığı ile gönderilmiş ve ‘alındı’ belgeleri gelmiştir.
Şikâyet edilen Didar Demirci ve M. Fatih Demir herhangi bir yanıt vermezken,
egehaber.com internet sitesinin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü olduğunu söyleyen
Mevlüt Dağdeviren 28.09.2023 tarihinde yazılı yanıt göndermiştir. Yanıtta, şikâyet
başvurusundaki iddialar reddedilmiş ve taraflar arasında uzlaşma sağlanamamıştır.
ŞİKÂYET EDİLENİN YANITI :
Şikâyet edilen egehaber.com haber sitesinin künyesinde adı geçmeyen ancak
Sorumlu Müdür olduğunu belirten Mevlüt Dağdeviren, 28.09.2023 tarihinde
gönderdiği 2 sayfalık yazılı yanıttan sonra 06.10.2023 tarihinde yine ek yanıt
göndermiştir.
Şikâyetçilerin başvurusunun yersiz olduğu savunulan yanıtlara, mobbing gördüğü
iddia edilen araştırma görevlisi Dr. Deniz Yıldız Pehlivan’ın İzmir Katip Çelebi
Üniversitesi Rektörlüğü ve Tıp Fakültesi Dekanlığına yaptığı şikâyet başvurularının
fotokopileri, Rektörlük ve Dekanlığın verdiği bu başvurulara yanıtlar, araştırma
görevlisinin aldığı iş görmezlik raporunun hakem hastaneye gönderilmesi ve görev
yerinin değiştirilmesine ilişkin yazışmaların fotokopileri eklenmiştir. Yanıtta özetle şu
ifadeler yer almıştır:
“Bir kamu yöneticisi tarafından İzmir Katip Çelebi Üniversitesi’nde çok ciddi bir
mobbing uygulandığına dair iddia ve bu iddiayı güçlendiren tüm belgeler tarafımıza
ulaştırılmış, basın desteğine ihtiyaç bulunduğu ifade edilmiştir. İddialara ilişkin
belgeler üzerinde gerekli incelemeler yapılmış ve belgelerin, söz konusu iddiaları
desteklediği görülmüştür.
Şikâyetçi Prof. Dr. Esra (Eser) Öz Oyar, telefonla aranmış ancak cevap alınamamış,
Whatsapp üzerinden konu kendisine aktarılmış buna da dönüş yapmamıştır. Haber;
belge ve iddiaları içerecek şekilde hazırlanmış ve ilgili kişinin cevap hakkı saklı olmak
kaydı ile yayına alınmıştır. Şikâyetçinin avukatı aracılığı gönderdiği tekzip metnini,
haberdeki iddiaları çürütmemesine rağmen cevap hakkı tanıyarak yayınladık.
Ege Haber ekibi olarak iddiaların doğruluğu yönünde halen çok güçlü bir kanıya
sahibiz. Şikâyetçi aynı mobbingi bize yapmaya başlamış, haberi yapan muhabire ikna
edici bir açıklama yapmak yerine avukatı ile bize tekzip metni yollarken, haberi
kaldırtmak için uzlaşma arayışına girmiştir.
Biz gazeteciler olarak kamu zırhı altına sığınmış kişilere ilişkin iddia ve suçlamaları
gündeme getirmekte sıkıntı yaşamaktayız, ciddi tacizlere maruz kalmaktayız. Basın
Konseyi’nin, kamudaki gücünü basın mensuplarına karşı silah olarak kullanan kişilere
değil, bizlere destek çıkması tek temennimizdir.”
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :
Şikâyet edilen “İKÇÜ Tıp Fakültesi’nde Görülmemiş Mobbing” başlıklı haber
egehaber.com internet haber sitesinde 19.07.2023 tarihinde yayınlanmıştır. Muhabir
Didar Demirci imzalı haberde, şikâyetçiler Prof. Dr. Eser Öz Oyar ve Prof. Dr. Orhan
Oyar’ın fotoğrafları dahil, 13 görsel kullanılmıştır.
Haberde, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olan Dr. Deniz Yıldız
Pehlivan’ın, şikâyetçi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Bölüm Başkanı
Prof. Dr. Eser Öz Oyar tarafından 23 Kasım 2020 tarihinden itibaren kendisine
mobbing uygulandığı iddiasıyla yaptığı şikayet konu edilmiştir. Araştırma görevlisinin
14.12.2022 tarihinden itibaren Rektörlük ve Dekanlığa verdiği 4 şikâyet dilekçesi ve
bunlara verilen yanıtlar ile görev yaptığı bölümden ilişiğinin kesilmesi ve aldığı iş
görmezlik raporu kupürüne de haberde yer verilmiştir.
Haberin yayınlanmasından sonra araştırma görevlisine mobbing yapmakla suçlanan
Prof. Dr. Eser Öz Oyar, iddiaları reddederek noterden cevap ve düzeltme yazısı
göndermiştir. Bu yazı 02.08.2023 tarihinde “19 Temmuz tarihli ‘İKÇÜ Tıp
Fakültesinde görülmemiş mobbing’ başlıklı haberin tekzip metnidir” başlığı altında,
ancak ayrı bir haber olarak yayınlamıştır. Cevap ve düzeltme yazısında, araştırma
görevlisinin mobbing şikâyeti üzerine yapılanın işlemin sadece inceleme olduğu ve
soruşturmaya gerek görülmediği belirtilmiştir. Yazılanın aksine incelemeyi eşi Prof.
Dr. Orhan Oyar’ın değil, görevlendirilen Prof. Dr. Yüksel Beşir’in yaptığını, aralarında
arkadaşlık olmadığını belirten Prof. Dr. Esin Öz Oyar, geçici görevle gelen ve çalışma
bitince de eski görevine dönen araştırma görevlisinin hem mobbing, hem diğer tüm
iddialarının asılsız çıktığını açıklamıştır.
Şikâyet edilen yanıtında kendilerine bazı belgeler getiren bir kamu görevlisinin
‘üniversite mobbing uygulanıyor, yönetim kasıtlı ya kasıtsız buna kayıtsız kalıyor,
basının desteğine ihtiyaç var’ dediğini belirtmiştir. Mobbing gibi cezai yaptırım
gerektiren ve insan hakları ihlali sayılan iddia/ihbar karşısında gazetecinin öncelikle
yapması gereken olayı araştırmaktır. Haber kaynağının kendisini yanlış yönlendirip
kullanma riskine karşı, verdiği bilgi ve belgeleri sorgulayıp gerçeğe ulaşmaktır.
Şikâyet konusu haberde ise olay araştırılıp sorgulanmamış, haber kaynağının istediği
gibi yayınlanmıştır. Araştırma görevlisinin mobbing gördüğü yer yer ‘iddia’ olarak
yazılmış olsa da başlık ve ara başlıklar ile haber metninde kesin hüküm içeren
ifadeler kullanılmıştır. Haberdeki kurgu ve üslubun yanı sıra, ara başlıklarda
“Mobbing hamilelik dinlemedi”, “Prof. Dr. Oyar’ın soruşturmasını eşi yapıyor”,
“Sürgün, mobbing, soruşturmayı etkileme”, “Araştırma için alınan cihazlar çürümeye
terk edildi”, “Makalesine ismini yazanlar Oyar tarafından ödüllendiriliyor mu?”
ifadeleriyle, şikâyetçi Prof. Dr. Eser Öz Oyar’ın araştırma görevlisine mobbing
uyguladığı olgu olarak sunulmuştur.
Haberde kanıtı olmayan iddialar araştırılıp sorgulanmadan kesin gerçekmiş gibi
yayınlanmış, bilim insanı olan şikâyetçilerin akademik kariyerlerine, üniversite
çevresinde ve toplumdaki saygınlıklarına zarar verilmesi hedeflenmiştir. Şikâyet
edilenler, kasıtlı olmasalar bile gazetecilik sorumluluğunu yerine getirmemiş, haber
kaynağının şikâyetçilere yönelik ‘itibar suikastına’ alet olmuş ve etik ihlalinde
bulunmuştur. Şikâyetçiye cevap ve düzeltme hakkı tanınmış olması ise ihlali hafifletici
neden olarak değerlendirilmelidir.
Açıklanan bu nedenlerle şikâyet edilen “İKÇÜ Tıp Fakültesi’nde Görülmemiş
Mobbing” başlıklı haberde Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları, eleştiri
sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere
yer verilemez” şeklindeki 4’üncü ;
“Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın
veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz” şeklindeki 6’ncı maddelerinin
ihlal edildiği kanaatindeyiz. Şikâyet edilenler hakkında ‘UYARI’ kararı alınmasını
öneririz.
YÜKSEK KURUL DEĞERLENDİRMESİ :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, şikâyet başvurusunu 18.10.2023 tarihinde yaptığı
toplantıda görüşmüştür. Genel Sekreterlik raporunun okunmasının ardından
dosyanın müzakeresine geçilmiştir.
Söz alan üyeler, haberde etik ihlali olduğuna ilişkin raporundaki tespitleri isabetli;
şikâyet edilenler hakkında alınacak karar önerisinin de yerinde olduğu görüşünde
ittifak etmiştir. Şikâyet edilen haberin, gerektiği gibi araştırılıp soruşturulmadan
yayınlandığı belirten üyeler, gazetecinin haber kaynağının yönlendirmesiyle tek taraflı
iddia ve suçlamalara yer vererek gerçeği çarpıttığı, şikâyetçilerin akademik kariyerleri
ve toplumdaki saygınlığına zarar vermeyi amaçladığına dikkati çekmiştir.
Gazetecinin kendisine ulaştırılan bilginin/belgenin gerçekliğini her durumda
sorgulamasının mesleğin temel kurallarından olduğunu kaydeden üyeler, şikâyet
edilenlerin ise haber kaynağının şikâyetçileri en azından taciz etmek amacına kasıtlı
ya da kasıtsız alet olduğunu savunmuştur. Üyeler, şikayetçiler hakkında kanıtı
bulunmayan ve sonuçta yalan olduğu ortaya çıkan mobbing suçlaması yapılmasının
etik ihlali yaptığı görüşünde birleşmiştir. Şikâyetçilerin gönderdiği cevap ve düzeltme
yazısının yayınlanması ise üyeler tarafından ihlali hafifletici neden olarak kabul
edilmiştir.
SONUÇ :
Yüksek Kurul, müzakerenin tamamlanmasının ardından oylamaya geçilmiştir. Şikâyet
edilen haberde, Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının
ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez”
şeklindeki 4’üncü;
“Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın
veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz” şeklindeki 6’ncı maddelerinin
ihlal edildiğini OY BİRİLĞİ ile saptayan Yüksek Kurul, yine OY BİRİLĞİ ile ‘UYARI’
kararı almıştır.
Sonuç olarak şikâyet edilen EGEHABER.COM muhabiri Didar Demirci ile Genel
Yayın Yönetmeni M. Fatih Demir haklarında Basın Meslek İlkeleri’nin 4 ve 6’ncı
maddelerini ihlalden OY BİRLİĞİ ile ‘UYARI’ kararı verilmiştir.
