HALK TV MUHABİRİ NİLAY ABDAL HAKKINDAKİ ŞİKÂYETTE ‘UYARI’ KARARI

BASIN KONSEYİ YÜKSEK KURULU KARARI

DOSYA NO: 2025 – 01
KARAR TARİHİ: 08.01. 2025
ŞİKAYET EDEN: Fırat SÖYLEMEZ
VEKİLİ: Av. Necmi Uğur ÇELİKEL – Av. Gülcan TONYALI
Yenibosna Merkez Mahallesi 29 Ekim Caddesi No 43 D 61 Bahçelievler-İSTANBUL

ŞİKAYET EDİLEN : Halk Radyo Ve Televizyon Yayıncılık Aş
Sorumlu Yazıişleri Müdürü Dinçer GÖKÇE ve Muhabir Nilay ABDAL

ŞİKAYET KONUSU :

Şikayet dilekçesi ile şikayet edilen haberde basın yoluyla kişilik haklarına saldırı nedeniyle ve basın meslek ve etik kurallarına aykırılık olduğu, saklı kalması gereken bilgilerin kamu yararı olmadığı halde yayınlanmış olduğu ve kamu çıkarı bulunmadığı halde kişilerin özel yaşamının açıklanmış olduğu yönünde iddiada bulunulmuştur.
Şikayet konusu olan haber 8 Aralık 2024 tarihinde Nilay ABDAL imzasıyla “Eski sevgili genç kadınla avukat sevgilisine kabusu yaşattı” başlığıyla yayınlanmıştır. Yayınlanan haberin içeriğinde Av. Fırat Söylemez kişilik haklarına saldırı olduğunu ileri sürmekte ve kasıtlı olarak toplum önünde küçük duruma düşürüldüğünü belirtmektedir. Haberi yapan Nilay Abdal başta olmak üzere tüm şikayet edilenlerin meslekten çıkarılmasına ve ağır disiplin cezası verilmesine hükmedilmesini talep etmiştir.
Haber incelendiğinde Ezgi Çoka ile Mehmet Umut M adlı bir kişinin eskiden sevgili oldukları ancak Mehmet Umut M’nin şiddet uygulaması nedeniyle aralarında dava olduğu anlaşılmaktadır. Ezgi Çoka’nın vekilliğini Fırat Söylemez üstlenmiş ve bir süre sonra Ezgi Çoka bu kez Avukat Fırat Söylemez ile sevgili olduğu, durumu öğrenen Mehmet Umut M her ikisini ölümle tehdit etmeye başladığı, Ezgi Çoka ve Avukat Fırat Söylemez suç duyurusunda bulunduğu yönünde iddialar bulunmaktadır. Konseye sunulan şikayet dilekçesinden Av. Fırat Söylemez’in ayrıca Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunduğu anlaşılmaktadır. Olayı öğrenen HalkTV muhabiri Nilay Abdal bu durumu haberleştirmiştir. Haberin yayınlanması üzerine Fırat Söylemez söz konusu haberin kişilik haklarını ve mesleki itibarını zedeleğini düşünerek BASIN KONSEYİ’ne başvurmuştur. Haber şikayet edenin başvurusu üzerine yayınlandığı web sitesinden kaldırılmış, ancak sosyal medya yoluyla yaygınlaşmıştır.

UZLAŞMA ÖNERİSİ:

Şikayet başvuruları Halk TV adresine gönderilmiştir. Alındı belgesi gelmiştir. Sorumlu Yazıişleri Müdürü Dinçer Gökçe’ye ayrıca e posta ile bilgi verilmiştir. Gerekli gördükleri takdirde haberle ilgili düşünce ve savunmalarını Basın Konseyi’ne gelerek veya avukatlarını görevlendirerek yapabilecekleri söylenmiştir.

GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ:

Bu haberde öncelikle bir kamu yararı olup olmadığına bakılmıştır. Kadına şiddet haberlerinin oldukça yaygınlaştığı ülkemizde bir kadına şiddet uygulanması olayı haber niteliği taşımaktadır. Bununla birlikte haberin genel akışına bakıldığında şiddet uygulanan Ezgi Çoka’nın kişilik haklarına yeterince dikkat edilmediği, buna karşın şiddet uygulayan kişi olan Mehmet Umut M.’nin soyadının haberin hiçbir yerinde geçmediği görülmüştür. Açık adı Mehmet Umut Mavi olan saldırganın soyadı kısaca M. Olarak ifade edilerek haberde adeta korunmuştur. Bu noktadan hareketle şikayetçi Fırat Söylemez’in şikayeti yersiz değildir. Ancak şikayet dilekçesinde Fırat Söylemez’in talep ettiği ağır disiplin cezası vermek ve/veya meslekten çıkarmak Basın Konseyi Çalışma Kuralları ve Başvuruları Değerlendirme Usulleri’nin 32. Maddesine göre konseyimizin görev ve yetkisinde değildir. Genel Sekreterlik olarak bu haberin yazım şekli sorunlu görülmekle, aynı haberde Basın Meslek İlkeleri’nin 3.Maddesi’nin “kamusal bir görev olan gazetecilik ahlaka aykırı özel amaç ve çıkarlara alet edilemez” ve “kişilerin özel yaşamı kamu çıkarlarının gerektirdiği durumlar dışında yayın konusu olamaz” şeklindeki 5. Maddesine aykırılık görülmektedir. Nitekim söz konusu haber şikayetçinin başvurusu üzerine yayından kaldırılmıştır. Ancak sosyal medya kanallarıyla bir süre daha yayılmaya devam etmiştir.
Sonuç olarak haberle ilgili olarak Basın Meslek İlkeleri’nin 3 ve 5’inci maddelerinin ihlal edildiği kanaatindeyiz. Şikayet edilen hakkında uyarı kararı alınmasını öneririz.

YÜKSEK KURUL DEĞERLENDİRMESİ:

Yüksek Kurul 8 Ocak 2025 tarihinde yaptığı toplantıda şikayet başvurusunu görüşmüştür. Genel Sekreter konuyla ilgili raporunu sunmuş ve ardından görüşmelere geçilmiştir.
İstişarelerde iki ayrı husus tartışılmıştır: 1) Başvurunun usule uygun olup olmadığı, 2) Haber içeriğinde basın meslek ilkelerinin ihlal edilip edilmediği.

Söz alan üyelerden biri Genel Sekreterliğin tespitlerine genel olarak katıldığını belirterek haberde Basın Meslek İlkeleri’nin 3. Maddesinin ihlalinden söz edilemeyeceğini ancak 5 ve 12.maddelerin ihlal edildiği görüşünü iletmiştir. Başka bir üye de 12.maddenin ihlal edilmiş olduğu görüşünde olduğunu belirtmiştir.
Bir başka yüksek kurul üyesi başvuru dilekçesinin çok özensiz yapıldığını, mahkemeye sunulan dava dilekçesinin değiştirilerek Konsey’e başvuru olarak gönderildiğini yani başvurunun usule aykırılık taşıdığını, buradan hareketle “şikayetin yersizliğine” karar verilebileceğini belirtmiştir. Aynı üye İçerik bakımından şikâyet usulüne uygun değildir. “Şikayetinin yersizliğine” karar verilebilir olmasına rağmen Basın Meslek İlkeleri’nin uygulanmasını sağlamak Basın Konseyi Yüksek Kurulu’nun görevidir. Bu amaçla Basın Meslek İlkeleri bakımından haber hakkında bir karar verilmesi mümkündür demiştir. Bir avukatın yazarken de, konuşurken de düşüncelerini olgun ve objektif bir şekilde açıklaması gerektiğini, mesleki çalışmasında avukatın hukukla ve yasalarla ilgisiz açıklamalardan kaçınması gerektiğini, yine de Basın Meslek İlkeleri açısından değerlendirildiğinde 4. ve 5. Maddelerin ihlal edildiğini ve uyarı kararı verilmesi gerektiğini ifade etmiştir.

2) Haber içeriğinde basın meslek ilkelerinin ihlal edilip edilmediği konusu da yüksek kurul üyeleri tarafından görüşülmüştür.

Haberde sözü edilen şiddetin faili olarak gösterilen kişinin tam adı-soyadı hiçbir zaman verilmemişken şiddete uğradığı belirtilen kadının ve onun sevgilisi olduğu iddia edilen kişinin adlarının tam olarak verilmesi bütün
üyelerin ortak eleştirisine konu olmuştur. Şiddetin mağduru olarak gösterilen kişinin kim olduğunun herkesçe rahatça
anlaşılmasına olanak verecek şekilde ad-soyadı ve yaşının belirtilmesinde kamu yararı olmadığı; bu kişisel verilerin haber yapılmasının yanlış olduğunda birleşilmiştir.

Keza, söz konusu kadının sevgilisi olduğu öne sürülen kişinin yine tam adının, mesleğinin belirtilmesi de aynı şekilde hatalıdır.
Söz konusu iki kişinin sevgili olduklarına dair iddianın haberde yer alması da hem bu iddianın adeta bir dedikodu gibi soyut olarak aktarılmış olması hem de -varsa- bu ilişkinin kamuoyunca bilinmesinde bir kamu yararı olmaması yönleriyle eleştirilmiştir. Neticede, kadına karşı şiddet nitelikli bir eylemin haberleştirilmesinde kamu yararı bulunsa da, özel yaşama dair gereksiz bilgilere ve kamunun bilmesinde fayda bulunmayan kişisel verilere (ad-soyadı, yaş gibi) yer verilmesi, 5.
maddenin ihlal edildiği anlamına gelmektedir.

Söz alan diğer üyeler başvurunun özensiz bir dilekçe ile yapılmış olsa dahi kabul edilmesi gerektiğini, dilekçe konusunun değerlendirilmesi sonucunda verilecek karar gerekçesinde bu hususa işaret edilebileceği dile getirilmiştir. Yapılan tartışmalar sonucunda, yayınlanan haberde 5.maddenin ve 9. Maddenin ihlal edildiğini, ayrıca gazetecilerin yazdığı haberlere daha çok özen
göstermesi gerektiğini, gazeteci hak ve sorumluluklarına ve Basın Meslek İlkelerine uygun davranmaları gerektiği görüşünü belirtmişlerdir.

SONUÇ

Müzakerelerin tamamlanmasının ardından oylamaya geçilmiştir.

Yüksek Kurul, şikayet edilen haberde “Kişilerin özel yaşamı kamu çıkarlarının gerektirdiği durumlar dışında yayın konusu olamaz” şeklindeki 5.maddesinin ihlal edildiğine OY ÇOKLUĞUYLA
“Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmedikçe hiç kimse suçlu ilan edilemez” şeklindeki 9. Maddesinin ihlal edildiğine OY ÇOKLUĞUYLA karar vermiştir.

Kurul ayrıca bu iki maddenin ihlal edilmesinden ötürü OY ÇOKLUĞUYLA UYARI kararı almıştır.

Yüksek Kurul, ayrıca bu iki maddenin ihlal edilmesi nedeniyle Halk Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Dinçer GÖKÇE ve Muhabir Nilay ABDAL hakkında oy çokluğuyla UYARI kararı almıştır.