Türkiye, 31 Mart 2024 tarihinde yerel yönetimleri belirlemek için sandık başına
giderek yeni bir demokrasi sınavı verecek.
Bilindiği üzere seçimlerin demokratik özelliği, seçme hakkının sağlıklı şekilde
kullanılabilmesi için halkın doğru şekilde bilgilendirilmesi ve seçime katılanlara fırsat
eşitliği sağlanması esasına dayanmaktadır.
Bu çerçevede, adil ve demokratik bir seçimin yapılmasında basın yayın organlarına
önemli görevler düşmektedir. Ancak seçim yaklaşırken, bazı yayın organlarının
yayıncılıkta ‘tarafsızlık’ ve eşit davranma ilkelerine uygun davranmadığını iletişim
özgürlüğü ve demokrasimiz adına üzüntüyle, endişeyle izliyoruz. Temel medya
ilkelerinden olan ‘tarafsızlığa’ aykırı uygulamaların yaygın bir şekilde görüldüğü şu
günlerde Basın Konseyi olarak uyarıda bulunmayı görev sayıyoruz:
2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu’nun “Genel Yayın Esasları”nı
düzenleyen 5. maddesinin “k” ve “m” fıkralarına göre radyo ve televizyonlar;
“k) Haberlerin toplanması, seçilmesi ve yayınlanmasında tarafsızlık, doğruluk ve
çabukluk ilkeleri ile çağdaş habercilik teknik ve metotlarına bağlı olmak.”
“m) Kamuoyunun sağlıklı ve serbestçe oluşabilmesi için kamuoyunu ilgilendirecek
konularda yeterli yayın yapmak; tek yönlü, taraf tutan yayın yapmamak ve bir siyasi
partinin, grubun, çıkar çevresinin, inanç veya düşüncenin menfaatlerine alet
olmamak.”
Yükümlülüğü altındadır.
Aynı şekilde, tüm radyo ve televizyonların denetimini sağlayan Radyo ve Televizyon
Üst Kurulu’nun görevlerini düzenleyen Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın
Hizmetleri Hakkında Kanun’un ‘Yayın Hizmeti İlkeleri’nin 8’inci maddesinin “ı”
fıkrasına göre;
“Yayın hizmetleri; tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda
özgürce kanaat oluşumuna engel olmamak zorundadır.”
Basın Konseyi Meslek İlkeleri’nin girişinde ise şöyle denilmektedir:
“Biz gazeteciler; Kanun koyucunun veya öteki kurum ve kişilerin, iletişim özgürlüğünü
kısıtlamalarına, her zaman ve her yerde karşı çıkacağımıza kendi özgür irademizle
söz veririz.”
Tüm bu kurallar ve basın mesleğinin etik ilkeleri orta yerde dururken medya
organlarının demokratik bir seçimde tarafgir davranmasının haklı bir temeli
olmayacağı gayet açıktır.
Kaldı ki, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında
Kanun gereğince, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) özel radyo ve televizyonların yayın
ilkelerinin belirlenmesinde görevli ve yetkilidir.
Basın Konseyi olarak, devlet kanalı TRT ile tüm medya organlarından, seçimde
yarışacak adaylar karşısında dengeli ve tarafsız kalmalarını, herhangi bir haksızlığa
ve adalete aykırı uygulamaya yer vermemelerini bekliyor, bu hususta YSK’yı göreve
davet ediyoruz.
Saygılarımızla.
BASIN KONSEYİ YÜKSEK KURULU
