REFERANS NO : 2019 – 5
ŞİKAYETÇİ : Av. Kemal KORANEL (Ankara Barosu Genel Sekreteri)
ŞİKAYET EDİLEN: 1- Oğuzhan GÜLTEKİN (Yeni Akit gazetesi muhabiri)
2- Ali İhsan KARAHASANOĞLU (Yeni Akit Gazetesi
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü)
ŞİKAYET KONUSU:
Yeni Akit gazetesinde 13.02.2019 günü yayımlanan ‘Ankara Barosu’ndan sapkınlara yönelik eğitim semineri’ başlıklı haberde, Baro bünyesinde faaliyet gösteren LGBTİQ+ Hakları Merkezi’nin avukatlara yönelik eğitim semineri konu edilmiştir. Haberde olayın çarpıtılarak Ankara Barosu için ‘ailesiz ve cinsiyetsiz toplum isteyen odak’ nitelemesi yapıldığı; ‘LGBTİ sapkınlığını meşrulaştırılmak isteniyor’ nefret söylemiyle Baro’nun hedef gösterildiği belirtilerek Ankara Barosu Başkanı adına Genel Sekreter Avukat Kemal Koranel şikayette bulunmuştur.
Şikayet konusu haber Yeni Akit gazetesinin birinci sayfasından ‘Ankara Barosu’ndan sapkınlara yönelik eğitim semineri!’ başlığı ve 8’inci sayfada manşetten yine aynı başlıkla ve geniş olarak verilmiştir.
Gazetenin birinci sayfasında başlığın üstünde ‘Karanlık odaklar toplumu ve aileyi ifsad etmek (bozma, kargaşa çıkarma) için yeni tezgahlar peşinde koyarken, Ankara Barosu’ndan da bu odakların ekmeğine yağ sürüldüğü ortaya çıktı’ denilmiştir. Sekizinci sayfada geniş yer verilen habere kullanılan spotta, ‘Karanlık odaklarca,her geçen gün ailenin temelini sarsacak yeni uygulamaları yürürlüğe konulurken, ailesiz ve cinsiyetsiz toplum isteyen odakların çalışmaları devam ediyor. Son olarak, 10 şubat tarihinde Ankara Barosu tarafından sapkınlara yönelik eğitim semineri düzenlendi’ ifadeleri yer almıştır.
Muhabir Oğuzhan Gültekin imzalı haberde sık sık ‘karanlık odak’, ‘cinsiyetsiz toplum’ ve ‘sapkınlık’ ifadelerine yer verilerek şöyle denilmiştir:
“Ailesiz ve cinsiyetsiz toplum isteyen odakların çalışmaları devam ediyor. Son dönemde bazı çevreler tarafından desteklenen ‘LGBTİ’ sapkınlığı meşrulaştırılmak isteniyor.10 Şubat tarihinde Ankara Barosu tarafından sapkınlara yönelik olarak eğitim semineri düzenlendi. Ankara Barosu resmi internet sitesinde seminerin gündelik hayatta ayrımcılığa uğrayan ve nefret söylemlerine maruz kalan bireylerin haklarını korumak ve savunmak üzere bir araya gelindiği belirtilirken, söz konusu seminere avukat Cüneyt Toraman, ‘Ülkemizde bu kadar sıkıntı varken, bu kadar çok yetersiz eleman varken Türkiye’nin en büyük bürolarından biri, böyle işlerle uğraşmaya bu kadar vakti nasıl buluyor’ diyerek tepki gösterdi.”
Haberde, Ankara Barosu’nun bu faaliyetine karşı çıkan iki avukatın görüşüne yer verilmiştir. Bunlardan Avukat Cüneyt Toraman’ın, “Boralarımız lütfen işini yapsın. Bu tip şeylerle vatandaşların sinir uçlarına dokunacak uygulamalar yapmasına gerek yok. Görevlerini bilmiyorlarsa kitabı açsın, kanunlara baksınlar’ demiştir.
Türkiye Adalet Araştırmaları Merkezi Başkanı Dr. Mehmet Sarı da “Avukat camiasının çatı örgütü barolardır. Dolayısıyla Ankara’daki farklı alandaki tüm avukat kitlesini temsil olarak hareket etmelidir Toplumun uç noktası olan bu konunun normalleştirilmesi kabul edilemez. Bu eğitim baronun vazifesi değil. Bu açıdan bu uygulamaları reddediyorum. 2016 yılı İstanbul Barosu Başkan adayı olarak bunu kabul etmiyorum’’ diye konuşmuştur.
UZLAŞMA VE DİĞER KONULAR
Şikayet başvurusu, şikayet edilen Yeni Akit gazetesi muhabiri Oğuzhan Gültekin ve sorumlu yazı işleri müdürü Ali İhsan Karahasanoğlu’na 25.02.2019 tarihinde hem e-mail, hem posta ile gönderilmiş, posta ‘alındı’ belgeleri gelmiştir. Şikayet edilenler yanıt vermemiş ve taraflar arasında uzlaşma sağlanamamıştır.
Şikayetçi, Ankara Barosu Başkanı adına Genel Sekreter Avukat Kemal Koranel gönderdiği 2 sayfalık başvuruda, ‘Ankara Barosu’ndan sapkınlara yönelik eğitim semineri’ haberindeki kin ve nefret söylemi ile hem kendilerinin hem de LGBTİQ+ bireylerin açıkça hedef gösterildiğini ve haberde kullanılan ifadelerle fiili saldırılar için sebep yaratıldığı savunmuştur.
Başvuruda, Ankara Baro Başkanlığı bünyesinde faaliyet gösteren merkezlerden biri olan LGBTİQ+ Hakları Merkezi’nin, cinsel yönelimleri nedeniyle gündelik hayatta ayrımcılığa uğrayan ve nefret söylemlerine maruz kalan bireylerin haklarını korumak ve savunmak üzere oluşturulduğu belirtilerek şöyle denilmiştir:
“1136 sayılı Avukatlık Kanunu ile Barolara verilen en önemli görevlerden biri olan hukuku üstünlüğünü, insan haklarını savunmak ve korumak görevi çerçevesinde faaliyette bulunan Ankara Barosu, çocuk, kadın, mülteci gibi adalete erişim konusunda dezavantajlı gruplarla ilgili birçok alanda çalışma yürütmektedir. Temelde yaşam hakkını savunan, insan haklarına hassasiyet gösteren bir Baro olarak LGBTİQ+ bireylerin adalete erişimi noktasında yaşanan sıkıntıların giderilmesi için çalışma yapmakta olan ve bu konularda hak savunuculuğunu üstlenen Baromuz tarafından düzenlenen merkez içi eğitim, ilgili gazetede çarpıtılarak ve bir nefret söylemi haline dönüştürülerek haberleştirilmiştir.”
Uluslararası insan hakları hukukunun iki temel ilkesinin eşitlik ve ayrımcılık yasağı olduğu kaydedilen başvuruda, söz konusu eğitim seminerini Baronun web sitesinden de yayımlanmasıyla ilgili de şöyle derilmiştir:
“Baromuz web sitesinde de yayımlanarak kamuoyuna ve meslektaşlara duyurulmuştur. Şikayette bulunduğumuz gazete haberi ile LGBTİQ+ bireyleri sapkın olarak nitelendirilmiş, kınanmış ve aşağılanmış, düşünce, vicdan ve ifade özgürlüğü, aile kurumun temel dayanakları sarsılmış ve incitilmiş, Baromuz ve LGBTİQ+ bireyler eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşürülmüş, aşağılanmış ve iftira niteliği taşıyan ifadelere maruz bırakılmış, insani değerler incitilmiştir.”
Başvuruda, haberi yapan muhabir Oğuzhan Gültekin ve gazetenin yazı işleri müdürü Ali İhsan Karahasanoğlu hakkında Basın Meslek İlkeleri’ni ihlalden işlem yapılması talep edilmiştir.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Şikayet konusu haber Türkiye’nin ikinci büyük barosu olan Ankara Barosu’nun, dezavantajlı grupların haklarının savunan üyelerine yönelik meslek için bir eğitim faaliyetiyle ilgilidir.
Baro Başkanlığı bünyesinde oluşturulan LGBTİQ+ Hakları Merkezi’nin bu faaliyeti, kurumun web sitesinde de yayımlanarak, adalete erişimde sıkıntı yaşayan gruplarla ilgili çalışma yapan avukatlara duyurulmuş ve katılmaları sağlanmıştır. Bu faaliyet meslek içi eğitimdir, gizli kapaklı bir faaliyet değildir. Adalete ulaşmada bireyler arasında eşitlik sağlanmasının hedeflendiği açıktır.
Her şeyden önce söz konusu seminer, LGBTİQ+ bireylere değil, Baro üyesi avukatlara yöneliktir. Web sitesinde ve seminerde LGBTİQ+ övgüsü ya da yergisi yapılmamış; haberde ileri sürüldüğü gibi ‘toplumu ve aileyi ifsad için tezgah’ söz konusu değildir.
Şikayet edilen gazetenin okuyucu profili ve belli bir dünya görüşünü temsil ettiği bilinmektedir ve bu tür faaliyetleri eleştirel bir bakışla haberleştirmesi de doğal karşılanmalıdır. Nitekim, televizyon ekranlarındaki tartışma programlarına katıldıkları için kamuoyu tarafından tanınan iki avukat da haberde yer verilen açıklamalarıyla faaliyete karşı çıkmıştır. Ancak haberdeki ifadelere karşın onların en sert sözleri, ‘Vatandaşın sinir uçlarıyla dokunacak uygulama’ olmuştur.
Şikayet edilen haber başlığındaki ‘Sapkınlara eğitim semineri’ ifadesiyle başlayıp ‘aileyi ifsad etmek için yeni tezgah’, ‘ailesiz ve cinsiyetsiz toplum isteyen odak’, ‘sapkınlığı meşrulaştırmak’ ifadeleriyle tam bir nefret söylemi olarak kaleme alınmıştır. Haberde açıkça, şikayetçi Ankara Barosu ve LGBTİQ+ bireyler hedef gösterilmiş ve fiili saldırılar için sebep yaratacak üslup kullanılmıştır.
Açıklanan bu nedenlerle şikayet konusu haberde Basın Meslek İlkeleri’nin ‘Yayınlarda hiç kimse ırkı, cinsiyeti, yaşı, sağlığı, bedensel ve zihinsel engeli, sosyal düzeyi ve dini inançları nedeniyle kınanamaz, aşağılanmaz’ şeklindeki 1’inci maddesi;
‘Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez’ şeklindeki 4’üncü maddesi;
‘Gazeteci şiddet, nefret, zorbalık ve ayrımcılığı özendirici, insani değerleri incitici yayın yapamaz’ şeklindeki 13’üncü maddesi ihlal edilmiştir.
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, 20 Mart 2019 tarihinde yaptığı toplantıda konuyu görüşmüş; Yeni Akit gazetesinde yayımlanan ‘Ankara Barosu’ndan sapkınlara yönelik eğitim semineri’ haberde Basın Meslek İlkeleri’nin 3 maddesinin ihlal edilmesi nedeniyle muhabir Oğuzhan Gültekin ve yazı işleri müdürü Ali İhsan Karahanoğlu hakkında oy birliği ile ‘KINAMA’ kararı almıştır.
İlk yorum yapan olun