DOSYA NO : 2019- 33
KARAR TARİHİ : 25.12.2019
ŞİKAYETÇİ : Adnan GÜRÇALAR (sehzade_2000@yahoo.com)
ŞİKAYET EDİLEN : Sinan ÖZEDİNCİK (Günaydın Gazetesi Yayın Yönetmeni)
Barbaros Bulvarı Cam Han No:153 BEŞİKTAŞ/İSTANBUL
ŞİKAYET KONUSU :
Sabah Gazetesi’nin magazin eki Günaydın Eki ikinci sayfasında ‘Diş Hekimi İlker Erdoğan’la Gülümse Türkiye’ köşesini düzenli olarak yazan Diş Hekimi İlker Erdoğan’ın sürekli kendi reklamını yaptığı savunularak, bunun Basın Meslek İlkeleri’nin ihlali olduğu ileri sürülmüştür.
Sabah Gazetesi okuru olduğunu söyleyen Adnan Gürçalar internet üzerinden 24.11.2019 tarihinde yaptığı başvuruya, şikayet ettiği köşe yazılarından örnekler de ekleyerek, şu ifadelere yer vermiştir:
”Ben Sabah Gazetesi’nin bir okuruyum. Gazetenin Günaydın ekinde bir diş hekimine köşe açmışlar.
O da ekte görüldüğü gibi reklamını yapıyor.
Bunun medya etiğine aykırı olduğunu düşünüyorum.
Sizin ilkelere bakınca da en az iki üç tanesinin ihlal edildiğini düşünüyorum.”
Şikayetçi başvurusunda gazetenin sorumluları hakkında ‘kınama’ kararı alınması talep edilmiştir.
UZLAŞMA ÖNERİSİ :
Şikayet başvurusu, şikayet edilen Sabah Gazetesi Günaydın Eki Yayın Yönetmeni Sinan Özedincik’e 26.11.2019 tarihinde PTT ile ulaştırılmış ve posta ‘alındı’ belgesi gelmiştir.
Şikayet edilen, şikayet başvurusundaki iddiaya yanıt vermemiş, bu nedenle de taraflar arasında uzlaşma sağlanamamıştır.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ :
Sabah’ın magazin eki Günaydın Gazetesi’nin ikinci sayfasında Diş Hekimi İlker Erdoğan düzenli olarak köşe yazmaktadır. Köşede yazarın fotoğrafı da yer almaktadır. Bu köşedeki yazılar ayrıca Sabah Gazetesi’nin internet sayfasındaki ‘haberler’ bölümünde de yayınlanmaktadır.
Şikayetçinin başvurusuna eklediği ‘Güzel bir gülüş tüm kapıların anahtarıdır’ başlıklı ve çene protezleri fotoğraflarının da yer aldığı köşe yazısının spotunda, “Kendinden emin ve samimi bir gülüş, cebinizde duran limitsiz bir kredi kartı gibidir. İnsanların hakkınızda dikkat edecekleri ilk şey gülüşünüzdür. İnci beyazı bir gülümsemeye kim dayanabilir ki?” ifadeleri yer almıştır.
Yazının tümüne bakıldığında, bir sağlık yazısından ziyade, estetik tanıtım yazısı olduğu anlaşılmaktadır. ‘Kariyerleri etkiler’, ‘Milyon dolarlık gülüş’ ‘Kalite ölçülebilir’ ara başlıkları kullanılan uzun yazıda şu ifadeler dikkati çekmektedir:
“Benim amacım, gülüşünüzün elmas gibi parlamasıdır. İnsanların hayatlarını daha iyi bir hale getirdiğim için kendimi inanılmaz şanslı hissediyorum.
Pek çok hastamın estetik ameliyat için bıçak altına yatması şaşırtıcı değildir. Fakat hiçbiri, estetik ameliyattan sonra bile yeni görünüşlerini güzel bir gülümseme olmadan ifade edemezler. Bu dondurma üzerindeki çilek gibidir
Yeni bir gülümseme, sizi daha kendine güvenen ve çekici birisi yapacak.
Mükemmel bir gülümseme, öz güveninizi artırır ve size milyon dolarlar kazandırabilir.
Toplum, bir kitap hakkındaki hükmünü kapağından verir.
Hayat yeteri kadar zor; güzel bir gülümseme, bütün kapıları ve kalpleri açar.
Milyar dolarlık bir gülümseme ile kendinizi ne kadar güvende hissettiğinize şaşıracaksınız.
Güzel bir gülüşe sahip olmak, yaşamınız boyunca tüm kapıları açmanızda en büyük yardımcınızdır.
Amerikan Kozmetik Diş Hekimliği Akademisi’ne göre; Amerikalıların yüzde 99.7’si gülümsemenin önemli bir sosyal unsur olduğuna inanmaktadır. Amerikalıların yüzde 96’sı ise çekici bir gülümsemenin, sizi karşı cinsin nezdinde daha çekici kıldığına inanmaktadır.”
Köşe yazısında ‘Dişlerinizdeki problemler canınızı sıkmasın’ ara başlığından sonra da ‘çok sık’, ‘ara sıra’, ‘nadiren’, ‘hiçbir zaman’ ve ‘bilmiyorum’ seçenekli 13 soru yöneltilmiş, bu soruların birçoğunda ‘çok sık’ seçeneğini işaretleyenin ‘en kısa zamanda diş hekimine görünmesi gerektiği’ yazmıştır.
Bu örnekten de anlaşıldığına göre, köşe yazarı İlker Erdoğan, mesleğini estetik odaklı yürüten bir diş hekimidir. Yazısında bilimi ve toplum sağlığını gözetmekten ziyade, kendi faaliyet alanı estetiği öncelemiş, kariyer için bilgi ve donanımın değil diş estetiğinin temel koşul olduğunu yazmıştır.
Şikayet konusu yazıda, diş sorunları konusunda okurun bilgilendirilmesi değil, köşeyi yazan Diş Hekimi İlker Erdoğan’ın estetik operasyonları anlatılmış, tanıtımı (reklamı) yapılmıştır. Gazetelerdeki bu tür içeriklerin ‘Reklam’ ve ‘Tanıtım’ olduğunun açıkça belirtmek zorunluluğu olmasına karşın, şikayet edilen Günaydın Gazetesi bu kuralı ihlal etmiştir.
Basın Konseyi Yüksek Kurulu 25.12.2019 günü yaptığı toplantıda Sabah Gazetesi’nin magazin eki Günaydın Gazetesi’nin ikinci sayfasında ‘Diş Hekimi İlker Erdoğan’la Gülümse Türkiye’ köşesi hakkında yapılan şikayetle ilgili Genel Sekreterlik önerini görüşmüş, müzakere etmiştir. Sağlık haberlerinin bilgi verme görünümü altında reklam aracı olarak kullanılmasının etik ihlali olduğunu benimsenmiştir.
Yüksek Kurul, şikayet konusu Günaydın Gazetesi’ndeki köşe yazısında, Basın Meslek İlkeleri’nin “İlan ve reklam niteliğindeki yayınların bu nitelikleri, tereddüde yer bırakmayacak şekilde belirtilir” şeklindeki 14’üncü VE;
“Kamusal bir görev olan gazetecilik, ahlaka aykırı özel amaç ve çıkarlara alet edilemez. Gazeteci halkın haber alma ve gerçekleri öğrenme hakkını gözetir” şeklindeki 3’üncü maddesinin ihlal edildiğini saptamıştır.
SONUÇ :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, konuyu görüşüp tartıştıktan sonra:
a) Şikayet başvurusunun kabulüne
b) Şikayet edilen Sabah Gazetesi’nin magazin eki olan Günaydın Gazetesi Yayın Yönetmeni Sinan Özedincik hakkında, OYBİRLİĞİ ile Basın Meslek İlkeleri’nin 2 maddesini ihlal ettiğine; OYÇOKLUĞU ile de ‘uyarılmasına’ karar verilmiştir.
İlk yorum yapan olun