BASIN KONSEYİ, GAZETECİ KENAN KIRAN HAKKINDAKİ ŞİKÂYETTE ‘UYARI’ KARARI VERDİ
YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO : 2021- 27
KARAR TARİHİ : 16.07.2021
ŞİKAYET EDEN : Oktay ÖZEL (İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı)
VEKİLİ : Av. Kemal POLAT & Av. Sercan POLAT
(Barbaros Bulvarı No: 36/ 7 Balmumcu BEŞİKTAŞ / İSTANBUL)
ŞİKAYET EDİLEN : Kenan KIRAN (Sabah Gazetesi Haber Koordinatörü)
(Güzeltepe Mah. Mareşal Fevzi Çakmak Cad. B Blok Apt. No:29/1/1 ÜYÜP / İST)
ŞİKAYET KONUSU :
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Daire Başkanı Oktay Özel, Sabah gazetesi Haber Koordinatörü Kenan Kıran’ın gazeteci sıfatıyla kullandığı Twitter hesabından, kendisi hakkında yayınlanan gerçeğe aykırı haber içeriğini paylaşarak Basın Meslek İlkeleri’ni ihlal ettiği iddiasıyla şikâyette bulunmuştur.
Şikâyetçinin avukatları Kemal Polat ve Sercan Polat 17.05.2021 tarihinde Basın Konseyi’ne yaptıkları başvuruda özetle şu ifadelere yer verilmiştir:
“Şikayet edilene ait paylaşımda maddi ve görünür gerçeğe aykırı ifadelere yer verilmiş, Basın Meslek İlkeleri’ne aykırı davranılmıştır. Şikayet edilen içerikte, mutlu bir evliliği ve bir çocuğu olan müvekkil Oktay Özel’in, belediyede çalışan diğer bir evli personelle yasak aşk yaşadığı iddia edilmiştir.
İlgili personelin, tehdit, aşağılama gibi gerekçelerle boşanma davası açmasına, bu dava hiçbir tarafın aldatma gibi bir iddiası olmamasına ve urum dava dosyasında açıkça görülmesine rağmen yapılan bu haber ilgili eş tarafından dahi yalanlanmıştır.
Buna rağmen aldatma iddiasıyla dava açılmış, müvekkil de böyle ahlak dışı bir ilişki içindeymiş gibi kesin yargılarla haber yapılması görünür gerçeğe aykırıdır.
Müvekkilin özel ve aile hayatına saygı hakkı, görünürdeki gerçeğe ve Basın Meslek İlkeleri’ne aykırı haber yapmak suretiyle ağır şekilde ihlal edilmiştir.”
Boşanma davasıyla ilgili belgelerin de eklendiği başvuruda, şikâyet edilen Kenan Kıran hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 6’ncı ve 10’uncu maddelerini ihlalden karar alınması talep edilmiştir.
UZLAŞMA ÖNERİSİ :
Şikâyet başvurusu, şikâyet edilen Sabah Gazetesi Haber Koordinatörü Kenan Kıran’a 20.05.2021 tarihinde PTT aracılığı ile gönderilmiştir. Posta ‘alındı’ belgesi gelmiştir.
Şikâyet edilen, başvurudaki iddialara süresinde yanıt vermemiş ve taraflar arasında uzlaşma sağlanamamıştır.
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :
Sabah Gazetesi Haber Koordinatörü Kenan Kıran görev yaptığı gazetesinde 05.05.2021 tarihinde birinci sayfadan “Aldatılan hakimin yasak aşk takibi” başlığı ve 3 uzun spot ve fotoğraflı olarak ‘Özel Haber’ logolu haber anonsu kupürünü, kendi sosyal medya hesabından paylaşmıştır.
Twitter hesabından yapılan bu paylaşımda şikayet edilen, “İBB’de çalışan karısına makam aracı tahsis edilmesinden şüphelenen hakim O. A., İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Oktay Özel ile yasak aşk yaşadığı iddiasıyla eşine boşanma davası açtı. Hakim, ikilinin mesajlaşmasını ve tahsis edilen aracın fotoğrafını delil gösterdi” ifadesine yer vermiştir.
Şikayet edilen gazetecidir ve yönetici konumunda olduğu gazetesinde yayınlayıp okurlara sundukları haber kupürünü kendi Twitter hesabından paylaşarak kendi takipçilerine de duyurmuştur. Gazetecilerin haberleri ve yazılarının yanı sıra, haber amaçlı sosyal medya paylaşımları da Basın Konseyi’nce Basın Meslek İlkeleri denetimine tabi tutulmaktadır. Söz konusu paylaşım da haber amaçlıdır ve şikayet başvurusunun görüşülerek karara bağlanması gerekmektedir. Paylaşımda atıf yapılan Sabah gazetesindeki haberin içeriği özetle şöyledir:
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi hakimi O. A.’nın, İBB Kültür Varlıkları Projeler Müdürü olan eşi Yüksek Mimar M. A.’nın, amiri konumundaki Kültür Varlıkları Daire Başkanı Oktay Özel ile ‘yasak aşk’ yaşadığı iddiasıyla boşanma davası açtığı; delil olarak da amir- memur ilişkisini aşan yakınlık kurmalarını, eşinin işten geç gelmeye başlamasını, tarafların gece geç saatlere kadar mesajlaşmalarını ve eşine makam aracı tahsis edilmesini gösterdiği yazılmıştır. Mahkemeye, İBB’den M. A.’ya makam aracı tahsis edilmediği yanıtı verilince, O. A.’nın da elindeki delillerle birlikte Oktay Özel ve İBB yetkililerinin adli makamları yanılttığı ihbarında bulunduğu da kaydedilmiştir.
Şikâyetçi ise atıf yapılan haberdeki iddiaların gerçek olmadığını belirterek, boşanma davasını haberde ileri sürüldüğü gibi O. A.’nın değil, eşi M. A’nın açtığını kanıtlayan belge göndermiştir. M. A. dava dilekçesinde boşanmaya eşinin kendisine yönelik aşağılama, hakaret, psikolojik şiddet uyguladığını ve aile birliğinin temelinden sarsılması gerekçe göstermiş; haberde ileri sürüldüğü gibi aldatma ve yasak aşk hiç söz konusu edilmemiştir. Üstelik, haberde davayı açtığı iddia edilen O. A., sosyal medya hesabından “Özel hayatımla ilgili bazı basın organlarında yer alan haberler gerçeği yansıtmamakta olup, eski eşime yönelik olarak basında yer aldığı gibi bir iddiam dolayısıyla da böyle açmış olduğum bir boşanma davası olmamıştır. Kişilik haklarımı açıkça ihlal eden haberlerle ilgili yasal yollara başvuracağım” paylaşımında bulunmuştur.
Şikâyet edilen ise yöneticisi olduğu gazetede, konunun biri yargıç diğeri yüksek mimar olan kamu görevlisi çiftin boşanma davası olmasına karşın, doğruluğu araştırılmadan ve şikâyetçinin özne olarak sunulduğu tek taraflı haberi, sosyal medyadaki takipçilerine de duyurmak için paylaşmıştır. Şikayetçinin, belediyede çalışan evli personelle ahlak dışı ilişki içindeymiş gibi gösterildiği haberin daha fazla kişi tarafından okunması için gayret göstermiştir.
Şikâyetçinin çalıştığı kurum, görevi ve açık kimliği belirtilerek hedef alındığı haberde olduğu gibi, şikayet edilen paylaşımda da suçlayıcı ifadelere yer verilmiş; eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırları aşılarak etik ihlalinde bulunmuştur.
Açıklanan bu nedenlerle, şikâyet edilenin sosyal medya paylaşımında Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez” şeklindeki 4’üncü; “Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz” şeklindeki 6’ncı maddelerinin ihlal ettiği kanaatindeyiz. Şikayet edilen hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 2 maddesini ihlalden ‘UYARI’ kararı alınmasını öneririz.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, 16.07.2021 tarihinde koronavirüs salgını nedeniyle video konferansla yaptığı toplantısında, şikâyet başvurusu görüşülmüştür.
1. Öncelikle, bir ön mesele olarak, şikayet konusu Twitter paylaşımının Basın Konseyi tarafından Basın Meslek İlkeleri denetimine tâbi olabilecek türden ve nitelikte bir içeriğe sahip olup olmadığı ele alınmıştır.
a. Azınlıkta kalan üyeler, şikayet edilen Twitter paylaşımının gazetecilik faaliyeti olmadığı gerekçesiyle dosyanın görüşülemeyeceği yönünde görüş açıklamıştır. Bu görüşte olan üyelere göre, zaten bir basın organı tarafından yapılmış bir haberin linkiyle birlikte paylaşılması ve haberdeki içeriğin özetlenmesi söz konusudur. Bir önceki dosyadan farklı olarak, tweet’te herhangi bir kişisel değerlendirme/değer yargısı da yer almamaktadır. Burada bir gazetecinin kendi kişisel Twitter hesabından zaten yayımlanmış olan bir haberi kamuoyuyla paylaşması söz konusudur. Bunu müstakil bir gazetecilik faaliyeti olarak görmek mümkün değildir. Böyle olunca da, Basın Meslek İlkeleri uyarınca denetim yapmak mümkün değildir. Aksi takdirde, çeşitli haberleri paylaşan tüm gazetecilerin Basın Meslek İlkeleri uyarınca sorumluluk altına girmesi söz konusu olacaktır; bu ise gerçekçi bir yaklaşım olmaz.
b. Çoğunluk ise, şikayet edilenin bir gazeteci olduğunu, paylaşım yaptığı Twitter hesabını gazetecilik faaliyeti için (de) kullandığını; kendisinin alelade bir gazeteci de olmayıp “haber koordinatörü” görevini haiz olduğunu ve üstelik kendi mensubu olduğu gazete tarafından, yani kendi sorumluluğu dahilinde, yapılan bir haberi kamuoyuyla paylaştığını belirtmişlerdir. Böyle olunca, çoğunluk görüşüne göre, bir gazetecilik faaliyeti söz konusudur ve Basın Meslek İlkeleri denetimine tâbi tutulabilecek türden ve nitelikte bir içerik mevcuttur.
2. Esasa dair mesele ise, şikayet konusu tweet’te Basın Meslek İlkeleri’nde yer alan kurallardan herhangi birinin ihlal edilip edilmediğidir.
a. Azınlıkta kalan üyeler, şikayet konusu paylaşımın ifade özgürlüğü kapsamında kaldığı ve etik bir ihlal olmadığı görüşünü savunmuştur. Söz konusu üyelere göre, şikayet edilen gazeteci, zaten yayımlanmış bir haberi herhangi bir değişiklik ve yorum yapmadan takipçileriyle paylaşmıştır.
b. Çoğunlukta olan üyeler ise, şikâyet edilenin, aynı zamanda haberi ilk yayımlayan Sabah Gazetenin Haber Koordinatörü olarak görev yaptığını; hazırlanmasında ve yayımlanmasında rol aldığı ve dolayısıyla sorumluluğu bulunan bir haberi paylaştığına dikkat çekmiştir. Bu üyeler şikâyet edilenin, doğruluğunu sorgulamadan ve kanıtını ortaya oymadan, şikâyetçiyi ‘ahlak dışı’ ilişki içindeymiş gibi gösteren, çalıştığı kurum ile iş ve aile yaşamını hedef alan ‘yalan’ haberi gazetede yayımlayıp bir de sosyal medya hesabından paylaşmasının ağır etik ihlali olduğunu savunmuştur.
Netice olarak; görüşmeler sonunda Yüksek Kurul’da yapılan oylamada, şikayet edilen gazeteci Kenan Kıran’ın, Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez” şeklindeki 4’üncü;
“Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz” şeklindeki 6’ncı maddelerini ihlal ettiği OY ÇOKLUĞU ile saptamıştır.
SONUÇ: Şikayet edilen Sabah Gazetesi Haber Koordinatörü Kenan Kıran hakkında ‘UYARI’ kararı alınmasına OY ÇOKLUĞU ile karar verilmiştir
İlk yorum yapan olun