BASIN KONSEYİ, SES GAZETESİ SAHİBİ DOĞAN DOĞAN HAKKINDA ‘UYARI’ KARARI ALDI
YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO : 2021- 36
KARAR NO : 29.09.2021
ŞİKAYET EDEN : Murat YÜZGÜNÇ
Hacıveliler Mahallesi, Hacıveliler Sokak No:140/1 AYVALIK / BALIKESİR
VEKİLİ : Av. Belgin Sütçüoğlu EDEN İsmetpaşa Mah. Atatürk Bulvarı No:45 Büro No:20-21 AYVALIK / BALIKESİR
ŞİKAYET EDİLEN : Doğan DOĞAN (Ses Yayın Grubu Yönetim Kurulu Başkanı)
Gazi Caddesi No:28/1 EDREMİT / BALIKESİR
ŞİKAYET KONUSU :
Balıkesir Edremit merkezli yerel Ses Yayın Grubu’nda Doğan Doğan imzasıyla Murat Yüzgünç hakkında yayınlanan haberlerde Basın Meslek İlkeleri’nin ihlal edildiği ileri sürülere şikâyette bulunulmuştur.
Şikayetçi Murat Yüzgünç’ün avukatı Belgin Sütçüoğlu Eden tarafından Basın Konseyi’ne 23.08.2021 tarihinde yapılan başvuruda, şikayet edilen gazeteci Doğan Doğan’ın kurucusu ve yöneticisi olduğu yerel Ses Yayın Grubu’na ait Ses Gazete ve korfezinsesi.com internet sitesinde, Facebook’taki Burhaniye Haber, Sondakika Edremit, Balıkesir Haberleri, Son Dakika Balıkesir, Son Dakika Ayvalık ve Doğan Doğan hesaplarında müvekkili aleyhine asılsız haberler yaptığını ileri sürmüştür. Şikayet başvurusunda özetle şu ifadelere yer verilmiştir:
“Müvekkil Murat Yüzgünç; MR Hayvancılık İnşaat ve Danışmanlık Limited Şirketi’nin sahibi olup; kendisi bir iş adamıdır. Gelirini hayvancılık, zeytin ve zeytinyağı işinden elde etmekte ve insanlar tarafından sevilen sayılan bir bireydir. Ancak; 28.06.2021 ve devamı tarihlerinde müvekkil hakkında gerçek dışı haberler yayınlanmış ve müvekkil karalanmaya çalışılmıştır.
Hakkında çıkan asılsız, gerçek dışı haberler yüzünden müvekkilin ticari itibarı zarar görmüştür. Bu haberlerle ilgili olarak Ayvalık Sulh Ceza Hakimliği’nden erişim engeli kararları alınmıştır.
Asılsız ve yalan haberleri yayınlayan şikâyet edilen Doğan Doğan hakkında Ayvalık Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurularında bulunulmuştur. Ancak buna rağmen şikâyet edilen gazeteci Doğan Doğan müvekkilim hakkında asılsız ve gerçek dışı haberleri yapmaya devam etmekte müvekkillerimi karalamaya çalışmaktadır.”
Başvuruda, şikayet konusu haber ve paylaşımlar hem metin, hem görüntü olarak sıralanmış; 04.07.2021 ve 17.08.2021 tarihlerinde Ayvalık Sulh Ceza Hakimliği’nce erişim engeli kararı verildiği savunulan 16 haberler de listelenerek, şikayet edilen gazeteci Doğan Doğan hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 3, 4, 5, 9, 10 ve 13’üncü maddelerini ihlalden ‘kınama’ kararı alınması talep edilmiştir.
UZLAŞMA ÖNERİSİ:
Şikâyet başvurusu Ses Yayın Grubu kurucusu ve yöneticisi Doğan Doğan’a PTT ile gönderilmiş ve posta ‘alındı’ belgesi gelmiştir.
Şikâyet edilen verdiği yanıtta, bazı belgeler göndererek haberlerinde gerçeği yansıttığını, başvurudaki iddiaların yersiz olduğunu savunmuştur. Taraflar arasında uzlaşma sağlanamamıştır.
ŞİKÂYETÇİNİN YANITI :
Şikâyet edilen Doğan Doğan, 07.09.2021 tarihinde şikâyetçi Murat Yüzgünç ve avukatının kendisiyle ilgili Edremit Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı suç duyuruna verilen ‘Kovuşturmaya yer olmadığı’ kararını; şikayetçi Murat Yüzgünç’ün dolandırdığı ileri sürülen kişilerin ifade tutanaklarını; Ses Yayın Grubu’nun sosyal medya hesaplarına gelen şikâyet ve yorumların ekran görüntülerini; yine şikayetçi hakkında grubun aylık yayınladığı Ses Gazete’de yayınlanan ve tekzip edilmeyen haberleri de ekleyerek 1.5 sayfalık yanıt göndermiştir.
Edremit’te gazetecilik yaptığını ve basın kartı sahibi olduğunu, 32 yıllık meslek yaşamında şikâyet konusu olay gibi birçok yolsuzluk olaylarıyla ilgili haberler yapıp kamuoyunu bilgilendirdiğini savunan Doğan Doğan, yanıtında özetle şu ifadelere yer vermiştir:
“Ayvalık Hacıveliler köyünde ‘Derman Çiftliği’ adı altında 10 yıldır medyumluk bahanesiyle falcılık, büyücülük yapan Murat Yüzgünç adlı şarlatanla ilgili kamuoyunu aydınlatan haberler yapıyorum. Hakkımda savcılığa yaptıkları başvuruda ‘kovuşturmaya yer olmadığı kararı’ verilmiştir.
Ayvalık Sulh Ceza Mahkemesi’nden haberlere ‘erişim engeli’ aldırdıklarını söylüyorlar, bize resmi olarak ulaşan bir tebligat yoktur Ulaşırsa yasal itirazımızı yapacağız.
Sözde cinci hoca olarak bilinen Murat Yüzgünç alı kişi hiçbir dini eğitimi olmayan, tamamen nitelikli dolandırıcılık amaçlı organize bir ekiple hareket eden şahıstır, hakkında yasal soruşturmalar yürütülmektedir.
Bu kişiler yıllarca kaçak olarak dergah adı altında vatandaşların duygularını sömürmüş maddi menfaat elde etmiştir. Haklarında kara para aklama suçlaması bulunmaktadır.
İddia ettikleri gibi masum olmayan, haklarında onlarca şikâyet dilekçesi bulunan bu kişiler adalet önünde hesap verene kadar, gerçeklerin kamuoyu ile paylaşılmasına gerek sosyal medya gerek diğer yayın organlarımız tarafından devam edilecektir.”
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :
Yerel yayın yapan Ses Yayın Grubu’nda yer alan şikâyet konusu yayınlar, gazete ve internet sitesindeki haberlerle sosyal medya hesaplarından yapılan paylaşımlar olarak farklılık göstermektedir. Bu nedenle haberler ayrı, paylaşımlar ayrı ayrı incelenmiştir.
Grubun aylık yayınladığı Ses Gazete’nin 2021 Temmuz sayısında “Köyde müstakil ev İstanbul’da rezidans” başlığıyla manşetten verilen haberde, şikayetçi Murat Yüzgünç’ün 10 yıl önce Ayvalık Sarımsaklı’da bir otelde bulaşıkçılık yapıp fal baktığı, bugün milyonlarca liraya hükmeden ‘şarlatan medyum’ olduğu; Ayvalık’ın Hacıveliler köyünde ‘Derman Çiftliği’ denen yerde mütevazı hayat süren görüntü vererek kendisine yönlendirilen kişileri dolandırdığı; bu yolla İstanbul’da lüks rezidans, Ayvalık marinada lüks yat, İzmir’de milyonluk villa ve lüks cipe sahip olduğunu yazılmıştır. Şikâyetçinin kazancını MR Zeytincilik Şirketi adı altında zeytinyağı ticaretinden sağlayan iş insanı olarak gösterildiği öne sürülen haberde, “Medyum Murat Yüzgünç’ün çevresine topladığı hatırlı kişileri referans göstererek devletten uygun kredi pazarlıkları yaptığı anlaşıldı. Hayır ve dini duygularıyla yanlarına gelenlerin manevi duygularını istismar eden özel ekip ile mala çökme, kredi komisyonu gibi işlerden yol bulmuşlar” ifadelerine yer verilmiştir. İkinci sayfada daha geniş yer alan haberde, şikâyetçinin çiftliği büyü yaptığı bir esnafı dolandırarak ele geçirdiği; çiftlikte sözde hayır işleri dua ve büyü ile nitelikli dolandırıcılık ve kara para aklama işleri yaptığı; devlet yönetiminde bulunan siyasiler, bürokratlar ve yakınlarıyla ilişki kurup onların nüfuzunu kullanarak iş insanlarını dolandırdığı ve şimdi de ünlü holding sahiplerine yöneldiği ve hakkında ihbarların gelmeye devam ettiği yazılmıştır. Birinci sayfadaki başlık ve spotlarda kesinmiş gibi verilen bu suçlamalar, ikinci sayfadaki metinde iddia olarak geçmiştir.
Ses Gazete’nin 2021 Ağustos sayısında “Parayı zeytinyağından kazanmış! Külahıma anlat” manşetiyle şikâyetçi hakkındaki yeni iddialarla yayın sürdürülmüştür. Şikâyetçinin gizli ortakları ve organize dolandırıcılık işinde yer aldıkları iddia edilen bazı kişilerin adlarına yer verilen haberde, köyde ‘dergah’ gibi kullanılan çiftlikte düzenlenen hayır yemeklerine siyasiler ve nüfuzlu kişiler çağrılarak çekilen fotoğraflarla reklam yapıldığı; hayırseverlerden maddi yardım, bağış, kurban parası adı altında paralar alındığı; işadamlarının kredi bulma vaadiyle tuzağa düşürüldüğü ve bunun için İzmir’de ‘kredi ofisi’ açılıp işadamlarından vekaletnameler alındığı, tuzağı fark eden bazı iş insanlarının vekaletlerini iptal ettirdikleri de yazılmıştır.
Gazetedeki her iki haberde yer alan iddialarla ilgili çok sayıda fotoğraf ile Murat Yüzgünç hakkında şikayetçi olanlardan bazılarının ağır suçlamalar içeren ifade tutanağı kupürleri de yayınlanmıştır.
Ses Yayın Grubu’nun sosyal medyadaki Burhaniye Haber, Sondakika Edremit, Balıkesir Haberleri, Son Dakika Balıkesir, Son Dakika Ayvalık ve Doğan Doğan hesaplarında ise şikayetçi Murat Yüazgünç’le ilgili “Cinleri de var milyonları da”, “1 milyon liralık yat aldı. Cinleriyle kaçış planı mı yapıyor?”, “Siyasilere ayar vermiş”, “Seçim kazandırma garantisi vermiş”, “Şarlatan ajan kullanmış”, “Parayı bulunca manken gibi oldu”, “Şarlatan hocayı kimler ziyaret etmemiş ki”, “Gizli görüşme yaptılar”, “Cinleri bile koruyamadı. Cinleriyle ünlü sahtekar hoca saldırıya uğradı” başlıklı paylaşımlar ve bu paylaşımlara gönderilen çok sayıda ihbar mesajına da yer verilmiştir.
Şikâyet edilen Ses Yayın Grubu’na ait Ses Gazete ve korfezinsesi.com internet sitesinde yayınlanan haberlerde şikâyetçiye yönelik suçlamaların metin içinde iddia olduğuna yer verilerek kısmen özen gösterilse de sanki kesin gerçekmiş algısı uyandıracak şekilde sunulmuştur. Sosyal medya hesaplarındaki paylaşımlar ise hiçbir özen gösterilmemiş, suçlamaların iddia değil mutlak gerçek gibi sunulması biraz da bu mecranın doğasından kaynaklanmıştır.
Şikayet edilen gazeteci yerel yayın yapan Ses Medya Grubu’nun kurucusu ve yöneticisidir, bölgede aktif bir gazeteci olarak tanınmaktadır. Görev yaptığı bölgede yargıya intikal eden ve konusu yolsuzluk, dolandırıcılık, nüfuz ticareti, falcılık, şarlatanlık ve inanç sömürüsü olan önemli bir soruşturmayı yönettiği grubun yayın organlarından kamuoyuna duyurmuştur. Henüz soruşturması tamamlanıp iddianamesi hazırlanıp davası açılmayan bu önemli dosyadaki bilgilere ve ifade tutanaklarına ulaşmış; sosyal medyadan kendilerine gelen ihbarları isim, zaman ve yer olarak araştırıp doğruluğundan emin olarak ve eleştirel bir üslupla haberleştirerek başarılı gazetecilik örneği vermiştir.
Şikâyetçinin avukatı, bu yayınlarda müvekkili Murat Yüzgünç’ü gerçek dışı ithamlarda karalamaya ve haysiyetsizleştirmeye çalıştığı iddiasıyla Doğan Doğan hakkında Edremit ve Ayvalık’ta suç duyurularında bulunmuştur. Edremit Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan soruşturmada sözü edilen paylaşımların haber verme ve eleştiri hakkı sınırları içinde kaldığı; şikâyetçinin dilerse hukuk mahkemelerinde yaşadığı elem ve kederin karşılığı olarak manevi tazminat talebinde bulunabileceği; şüphelinin suç vasfına haiz eyleminin tespit edilmediği’ gerekçeleriyle ‘kovuşturmaya yer olmadığı’ kararı verilmiştir. Bu karar şikâyet edilen yayınların ifade özgürlüğü sınırlarında kaldığı ve soruşturmada gizliliğin ihlalinin söz konusu olmadığını göstermesi açısından dikkate alınmalıdır. (Şikayetçi avukatı Edremit Cumhuriyet Savcılığı’nın kararına itiraz ettiklerini; Ayvalık Cumhuriyet Savcılığı’na yapılan suç duyurularıyla ilgili kavuşturma başlatılacağı ancak henüz karar verilmediği, karar verildiğinde belgenin gönderileceğini söylemiştir.)
Tüm bunlar Basın Meslek İlkeleri yönünden değerlendirildiğinde, gazete ve internet sitesindeki haberlerin başlık ve spotlarıyla, grubun sosyal medya hesaplarından yapılan paylaşımlarda şikâyetçiye yönelik iddiaların sanki kesin gerçekmiş algısı uyandıracak şekilde yayınlanmasının etik ihlali oluşturup oluşturmadığı tartışmalıdır. Şikâyetçi hakkında soruşturma başlatılması ve dosyada yer alan mağdur ifadeleri; ayrıca yayın grubuna sosyal medyadan geldiği söylenen ihbarlar, şikâyetçiye yönelik suçlamaların gerçek olduğuna inandırıcı ve makul neden kabul edilecekse, etik ihlali olmadığı ve ‘şikâyetin yersizliği’ kararı alınması uygun olacaktır.
Aksi halde şikayet edilen Ses Yayın Grubu kurucusu ve yöneticisi Doğan Doğan’ın, şikâyet konusu yayınlarda önemli bir soruşturmayla ilgili kamuoyunu bilgilendirerek gazetecilik görevini cesaretle yerine getirdiğini teslim etmekle birlikte; Basın Meslek İlkeleri’nin “Yasaların suç saydığı eylemler, gerçek olduğuna inandırıcı ve makul nedenler bulunmadıkça kimseye atfedilemez” şeklindeki 10’uncu maddesini ihlalden hakkında ‘UYARI’ kararı verilmesini öneririz.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, 29 Eylül 2021 tarihinde, salgın önlemleri nedeniyle video konferansla yaptığı toplantıda, şikâyet başvurusunu görüşmüştür.
Genel Sekreter’in hazırladığı raporu okuyup, şikâyetçi avukatı ve şikâyet edilen gazeteci ile yaptığı görüşmeler ve onların gönderdiği belgelerle ilgili bilgi sunmasının ardından, Yüksek Kurul dosyanın müzakeresine geçmiştir. Söz alan üyeler, şikâyet konusu yayında etik ihlali olup olmadığına ilişkin farklı görüş bildirmiştir.
Etik ihlali olduğunu savunan üyeler, şikâyet edilen yayınların konusunun, yerel boyutlarını aşan tüm toplumu ilgilendiren önemli bir olay olduğunu ve haberleştirilmesinde kamusal yarar bulunduğunu vurgulamakla birlikte, şikâyet edilenin kullandığı hem üslup, hem yöntemin etik açıdan sorunlu olduğunu dile getirmiştir. Gazetecinin haberlerinde gerçekleri gizlenmeden, çarpıtıp bozmadan aktarması gerektiğini belirten üyeler, şikâyet edilenin ise şikâyetçiye husumet duyduğu izlenimini verecek şekilde haberlere kendi değer yargılarını katarak objektiflikten uzaklaştığını savunmuştur. Üyeler buna kanıt olarak da gerek soruşturma dosyasındaki mağdur ifadelerinde ve gerekse gazetecinin kendisine sosyal medyadan ulaştığını söylediği ihbarlardaki iddiaların salt gerçekmiş ve yargının şikâyetçinin suçlu olduğuna hükmetmiş gibi yayın yapılmasını göstermiştir. Şikâyet edilenin Basın Meslek İlkeleri’nin 10’uncu maddesinin ihlal ettiğine ilişkin Genel Sekreterlik önerisinin isabetli olmadığını savunan üyeler, bunun yerine 6, 9 ve 12’inci maddelerin ihlalinden karar alınmasını talep etmiştir.
Etik ihlali olmadığı görüşündekiüyeler ise şikâyet edilen yerel gazetecinin, bölgesinde yaşanan ve toplum için önemli sorun olan olayı cesaretle araştırıp kamuoyunun gündemine taşımakla görevini yaptığını savunmuştur. Bu üyeler, şikâyet edilenin soruşturma dosyasına ulaşıp gelişmeleri takip ederek başarılı gazetecilik örneği verdiğini, yayınlarda etik ihlali olmadığı ve şikayetin yersizliği kararı verilmesinin uygun olacağını söylemiştir.
Müzakereler sonunda yapılan oylamada şikâyet konusu yayınlarda etik ihlali olduğunu OY ÇOKLUĞU ile saptayan Yüksek Kurul, bu yayınlarda Basın Meslek İlkeleri’nin Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz” şeklindeki 6’ncı;
“Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmedikçe hiç kimse ‘suçlu’ ilan edilemez” şeklindeki 9’uncu;
“Gazeteci görevini, taşıdığı sıfatın saygınlığına gölge düşürebilecek yöntem ve tutumlarla yapmaktan sakınır” başlıklı 12’inci maddelerinin ihlal edildiğini yine OY ÇOKLUĞU ile kararlaştırmıştır.
SONUÇ: Şikâyet edilen Ses Yayın Grubu kurucusu ve yöneticisi Doğan Doğan hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 3 maddesini ihlalden bir üyenin ‘KINAMA’ yönünde oy kullanmasına karşın, OY ÇOKLUĞU ile ‘UYARI’ kararı alınmasına karar verilmiştir.
İlk yorum yapan olun