BASIN KONSEYİ, MANŞET GAZETESİ YAZARI AYHAN POLAT
HAKKINDAKİ ŞİKÂYETTE ‘KINAMA’ KARARI VERDİ
YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO : 2023 – 24
KARAR TARİHİ : 12.07.2023
ŞİKÂYET EDEN : Paula PAPUREANU
Büyükada, Kadıyoran Caddesi No: 66/2 ADALAR/ İSTANBUL
ŞİKAYET EDİLEN : Ayhan POLAT MANSET.COM.TR haber sitesi sahibi)
Bahçelievler Mahallesi Muammer Aksoy Sok.1/2 YALOVA
ŞİKÂYET KONUSU :
YALOVA merkezli yayınlanan MANSET.COM.TR internet haber sitesinde Ayhan
Polat imzasıyla 02.06.2023 tarihinde yayınlanan “Gazeteci kisvesi altında; ajan ve
provokatör istemiyoruz” başlıklı köşe yazısında, Basın Meslek İlkeleri’nin ihlal edildiği
iddiasıyla şikâyette bulunulmuştur.
Şikâyetçi Paula Papureanu,17.06.2023 tarihinde Basın Konseyi’ne yaptığı
başvuruda, köşe yazısında kendisinin hedef alındığını; kişilik haklarına saldırıldığını,
aşağılandığını ve hakarete uğradığını iddia etmiştir. Şikâyet başvurusunda özetle şu
ifadelere yer verilmiştir:
“Yalova Gazeteciler Cemiyeti Başkanı olan ve bir süre gazetesinde çalıştığım Ayhan
Polat kendi imzasıyla yayınladığı köşe yazısında, benim bir siyasi parti üyeleriyle
yaşadığım olayı da konu etmiş ve isim vermeden beni hedef almıştır.
Benim vatandaşlık konumum ve koruma altında bulunmamdan söz ederek ‘Yurt
dışından gelen sözde gazeteci’, ‘devletin verdiği yasal hakları kullanan mahlûkat’
ifadelerini kullanmış ve beni ‘ajan provokatör’ olmakla suçlamıştır. Bana ‘insanlıktan
nasibini almayan’, ’dinsiz’, ‘şeytan’ diyerek hakaret etmiş ve aşağılayıcı ifadelerle
saldırmıştır.
Ayhan Polat köşe yazısında adımı yazmamış olsa da yazının beni hedef aldığı
Yalova’da basın ve bürokrasi başta olmak üzere herkes tarafından kolayca
anlaşılmıştır. Türk vatandaşlığına geçen ve Yalova’da gazetecilik yapan tek
yabancı benim. Zaten şikâyetim üzerine kendisi hakkında yasal işlem başlatıldı
ve verdiği ifadede yazısında beni hedef aldığını itiraf etti.”
Başvuruda, şikâyet edilen hakkında Basın Meslek İlkeleri’ni ihlalden yaptırım
uygulanması talep edilmiştir.
UZLAŞMA ÖNERİSİ :
Şikâyet başvurusu, şikâyet edilen MANSET.COM.TR imtiyaz sahibi ve yazarı Ayhan
Polat’a, PTT aracılığı ile 19.06.2023 tarihinde gönderilmiştir. Gönderi muhatap
tarafından alınmayıp iade edilince bu kez internet haber sitesinin mailine
gönderilmiştir.
Şikâyet edilen, başvurudaki iddialara süresinde yanıt vermemiş ve taraflar arasında
uzlaşma sağlanamamıştır.
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :
Şikâyet edilen köşe yazısı MANSET.COM.TR internet haber sitesi sahibi ve yazarı
Ayhan Polat tarafından 02.06.2023 tarihinde “Gazeteci kisvesi altında; ajan ve
provokatör istemiyoruz” başlığı ile yayınlanmıştır.
Yalova Gazeteciler Cemiyeti Başkanı da olan yazar, köşe yazısında kentin dışarıdan
gelen gazetecilerin adeta istilasına uğradığını; ‘sözde gazeteci’ dediği bu kişilerin
ajanlık ve provokatörlük yaptığını; toplumda kin, nefret ve kargaşa yaratarak
Yalova’ya zarar verdiklerini ileri sürülmüştür. Yazıda bu kişilere karşı dikkatli
olunmasını, devletin resmi kurumlarının gerekeni yapması isteyen yazar, şu ifadeler
de yer vermiştir:
“Allah korkusu taşımayan, kul hakkı gözetmeyen, bu dinsiz ve imansızlarla yıllardan
beridir Yalova Gazeteciler Cemiyeti Başkanı sıfatıyla hep mücadele ettim, hala da
etmeye devam ediyorum.
Bu tipler insanlıktan çıkmış, şeytana dönüşmüş mahlûkatlar… Bu mahlûkatlar,
Türkiye Cumhuriyeti Devletinin verdiği yasal hakları çok iyi kullanarak, insanları
birbirlerine düşürmeyi çok iyi bilirler.
Kardeşi kardeşe, arkadaşı arkadaşa kırdırmayı kendilerine görev bilen, kin ve
nefretten beslenen bu insanlıktan nasibini alamamış kişilere karşı, özellikle siyasiler
başta olmak üzere devletin resmi kurumlarının çok hassas olmaları, bu tür kişilerin
söylem ve eylemlerini dikkatle takip etmeleri gerekir.”
Köşe yazısında bir siyasi partinin kadın kolları üyeleriyle gazeteci arasında geçen
olayın konu edildiği bölüm ise şöyledir:
“Geçtiğimiz günlerde, tarafıma uluşan bir videoda, bir siyasi partinin kadın üyelerine
yönelik, çok çirkin ithamlarda bulunan sözde gazeteci hakkında gerekli şikâyetlerin
hukuk çerçevesi içinde yapılması gerektiğine inanıyorum.
Böylesine çirkin ve alçak bir söylemde bulunan kim olursa olsun, hangi siyasi partinin
kadın üyelerine yönelik söylemiş olursa olsun, bunu görmezden gelmek, sesiz
kalmak başta kendimiz olmak üzere tüm kadınlara bir ihanet olur.
Bu sözde gazeteci zat hakkında bir an önce soruşturma başlatılarak, gereken yasal
işlemlerin yapılmasını bekliyorum.
Bu ve bunun gibi provokatörlerin gazetecilik gibi kutsal bir görevi kendi emelleri
doğrultusunda kullanmalarına asla izin verilmemeli, habercilik kılıfı altında
sergiledikleri oyunların son bulmasını istiyorum.
Bu kişilerle ölünceye kadar mücadelemin süreceğinin bilinmesini istiyorum.”
Yalova Gazeteciler Cemiyeti Başkanı olan şikâyet edilen yazarın, kentte gazetecilik
yapan meslektaşlarından bir kısmı için ‘istilacı’ ifadesini kullanması, inançlarını
sorgulaması bir basın meslek kuruluşu yöneticisi için talihsizliktir. Yazıda hedef aldığı
meslektaşları için kullandığı ‘ajan’, ‘provokatör’, ‘dinsiz’, ‘şeytan’ ve ‘mahlûk’
sözcükleri, eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarını aşan, kişilik haklarına saldırı, hakaret,
aşağılama ve suç isnadı olarak değerlendirmek gereken sözcüklerdir.
Şikâyetçi Paula Papureanu, yazıda adı geçmese de kendisinin hedef alındığını ileri
sürmüştür. Türk vatandaşlığına geçerek Yalova’da gazetecilik yapan tek yabancı ve
yazıda konu edilen siyasi parti kadın kolları üyeleriyle tartışan gazetecinin kendisi
olduğunu buna kanıt olarak göstermiştir. Sözü edilen bu olayın tatlıya bağlandığını
savunan şikâyetçi, haksız yere kendisini hedef aldığı gerekçesiyle yazar hakkında
yasal yollara başvurduğunu, onun da verdiği ifadede bunu kabul ettiğini ileri
sürmüştür. Şikâyetçi, 11.06.2023 tarihinde kendisinin şikâyetçi olarak verdiği ifadenin
tutanağını da başvuruya eklemiştir. Ancak hakkında soruşturma açıldığını söylediği
şikâyet edilen yazarın verdiği ifadede ‘kendisini kastettiğini itiraf ettiği’ iddiasını
doğrulayan bir kanıt sunmamıştır.
Her ne kadar şikâyetçinin, bir dönem şikâyet edilenin gazetesinde görev yaptığı ve
aralarında mesleki ya da kişisel çekişme olduğu anlaşılsa da şikâyete konu köşe
yazısında adı geçmemektedir. Dolayısıyla şikâyet edilen yazarın doğrudan şikâyetçiyi
hedef aldığına ilişkin somut kanıt bulunmamaktadır. Bu nedenle şikâyet edilen köşe
yazısında şikâyetçinin hedef alındığını kabul etmek, bir bakıma niyet okumak
olacaktır. Bu nedenle Yüksek Kurulun, konunun özünü oluşturan şikâyetçinin hedef
alındığı iddiasını destekleyen somut ve geçerli kanıt bulunmadığından, şikâyet edilen
yazıda etik denetime girmemesinin uygun olacağı kanaatindeyiz. Şikâyetçinin
kastedildiğine ilişkin kanıt yetersizliği gerekçesiyle ‘ŞİKÂYETİN YERSİZLİĞİ’ kararı
alınmasını öneririz.
YÜKSEK KURUL DEĞERLENDİRMESİ :
Şikâyet başvurusu Basın Konseyi Yüksek Kurulu’nun 12.07.2023 tarihinde yaptığı
toplantıda görüşülmüştür. Genel Sekreterin sunumunun ardından dosyanın
müzakeresine geçmiştir.
Söz alan Yüksek Kurul üyelerinin tamamı, Genel Sekreterin raporundaki şikâyete
konu köşe yazısında şikâyetin yersizliği kararı alınması önerisini, farklı gerekçelerle
isabetsiz ve yersiz bulduklarını dile getirmiştir. Bazı üyeler, köşe yazısında adı açıkça
yazılmasa da yapılan tanımlardan ‘vatandaşlığa geçen ve o ilde gazetecilik yapan tek
yabancı’ olan şikâyetçinin kastedildiğinin açıkça belli olduğunu; kendisine yönelik
iftira, aşağılama ve hakaret ifadelerinin yanı sıra nefret söyleminde bulunulduğunu
savunmuştur.
Çoğunluk ise yazıda şikâyetçinin adının geçmediği ve kendisinin kastedildiğine ilişkin
somut kanıt bulunmadığı için başvurucu yönünden ‘Şikâyetin Yersizliği’ kararı
verilmesi gerektiğini; ancak Yüksek Kurulun, hem içerik hem çirkin üslup yönünden
şikâyet konusu yazıda etik denetim yapmaya tüzüğün uygun olduğunu savunmuştur.
Tartışmalar sonunda şikâyet konusu köşe yazısının, Basın Konseyi Sözleşmesinin
madde 11/e hükmüne göre “Basın Meslek İlkeleri yönünden incelenmesi veyahut
Basın Konseyi’nin el koyması, basın (medya) yoluyla işlenen ve Konseyin işleviyle
uyumlu olan olayları ayrı bir başvuru beklemeden ele almak” Yüksek Kurul’un görevi
dahilinde olduğundan hareketle, şikayet konusu köşe yazısının içerik ve üslup
yönünden ele alınması kararlaştırılmıştır.
Bu konuda söz alan üyeler, gazeteciler cemiyeti başkanı ve gazete sahibi olan
şikâyet edilenin, kaleme aldığı köşe yazısında meslektaşları hakkında bu denli ağır
ve çirkin ifadeler kullanmasının kabul edilemeyeceğini dile getirmiştir. Yazarın
meslektaşlarına ağzına geleni söyleyerek ‘ajan’ ve ‘provokatör’ suçlaması yapması,
hakaret edip aşağılaması, kişilik haklarına saldırması, inanç sorgulaması yaparak
nefret söyleminde bulunmasının etik ihlali olduğunda üyeler ittifak etmiştir. Alınacak
karar konusunda ise ayrışan üyelerden bazıları, ihlalin ağırlığı karşısında şikayet
edilen hakkında ‘Kınama’ verilmesini talep ederken, bazı üyeler ‘uyarı’ kararının
yeterli olacağını savunmuştur.
SONUÇ :
Müzakerenin tamamlanmasının ardından yapılan oylamada Yüksek Kurul, “Gazeteci
kisvesi altında; ajan ve provokatör istemiyoruz” başlıklı köşe yazısında, Basın Meslek
İlkeleri’nin “Yayınlarda hiç kimse; ırkı, cinsiyeti, yaşı, sağlığı, bedensel ve zihinsel
engeli, sosyal düzeyi ve dini inançları nedeniyle kınanamaz, aşağılanamaz”
şeklindeki 1’inci; “Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren,
aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez” şeklindeki 4’üncü;
“Gazeteci, şiddet, nefret, zorbalık ve ayrımcılığı özendirici, insani değerleri incitici
yayın yapamaz” şeklindeki 13’üncü maddelerinin ihlal edildiğini OY BİRİLĞİ ile
saptamıştır.
Yüksek Kurul şikayet edilen hakkında, yazıda kastedilen gazetecinin kendisi olduğu
iddiasına somut kanıt gösteremeyen şikâyetçi yönünden OY ÇOKLUĞU ile
‘ŞİKAYETİN YERSİZLİĞİ’; ancak şikayet edilen köşe yazısını asla onaylanmayacak
çirkin üslup ve kurguyla kaleme alınması, meslektaşları hakkında iftira, hakaret,
aşağılama, ayrımcılık ve nefret söylemi içeren ifadelere yer vermesi nedeniyle yine
OY ÇOKLUĞU ile ‘KINAMA’ kararı alınmıştır.
Sonuç olarak, MANSET.COM.TR imtiyaz sahibi ve yazarı Ayhan Polat hakkında
Basın Meslek İlkeleri’nin 1, 4 ve 13’üncü maddelerini ihlalden OY ÇOKLUĞU ile
‘KINAMA’ kararı verilmiştir.