BASIN KONSEYİ, YENİÇAĞ GAZETESİ HAKKINDAKİ ŞİKÂYETTE
‘KINAMA’ KARARI VERDİ
YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO : 2023 – 25
KARAR TARİHİ : 12.07.2023
ŞİKÂYET EDEN : Genel Sekreterlik resen
ŞİKÂYET EDİLEN : Erdem AVŞAR (Yeniçağ Sorumlu Yazı İşleri Müdürü)
Çobançeşme Mahallesi Kalender Sokak No.12 Yenibosna / İSTANBUL
ŞİKÂYET KONUSU :
YENİCAGGAZETESİ.COM internet haber sitesinde 16.06 2023 tarihinde yayınlanan
“Milliyet gazetesinin kapanacağı tarih belli oldu. Yandaşlık yapa yapa yolun sonu
göründü” başlıklı haberde Basın Meslek İlkeleri’nin ihlal edildiği gerekçesiyle Basın
Konseyi Genel Sekreterliği’nce resen işlem başlatılmıştır.
Söz konusu internet haber sitesinde ‘Özel Haber’ logosu ile yayınlanan haberde ‘bilgi
içerden sızdı’ denilerek Demirören Medya Grubu’na ait Milliyet gazetesinin iki hafta
sonra (Haziran ayı sonu) kâğıt baskısına son verilmesinin kararlaştırıldığı; grubun
diğer gazeteleri Hürriyet ve Posta gazetelerinde ise daralmaya gidileceği yazılmıştır.
Haber yenicaggazetesi.com.tr kaynak gösterilerek birçok internet haber sitesi ve
medya kuruluşu tarafından aynen alınarak yayınlanmış ve sosyal medyada hızla
yayılmıştır. Milliyet gazetesi yönetimi tarafından yapılan açıklamayla yalanlanan
haber, bir süreliğine de olsa gazete çalışanlarını ve okurlarını endişeye sevk etmiştir.
“Kâğıt baskısı bu ay sonunda kapatılıyor” denilen Milliyet gazetesinin halen yayınını
aksatmadan sürdürmesi ve bayilerde satılmaya devam etmesiyle
yenicaggazetesi.com.tr internet haber sitesinin yalan haber yayınladığı kesinleşmiştir.
Basın Konseyi’nin etik denetim hizmeti verdiği Milliyet gazetesi hakkında,
kamuoyunda olumsuz algı yaratmayı hedefleyen, manipülasyon amaçlı haberin
Yüksek Kurul tarafından Basın Meslek İlkeleri’nin ihlali yönüyle ele alınması için
Genel Sekreterlik resen harekete geçmiştir.
UZLAŞMA ÖNERİSİ :
Şikâyet edilen YENİCAĞ Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Erdem Avşar’a
03.07.2023 tarihinde PTT ile bildirim gönderilmiş ve posta ‘alındı’ belgesi gelmiştir.
Şikâyet edilen süresinde Genel Sekreterliğe gönderdiği yazılı yanıtta uzlaşma
talebinde bulunmuştur.
ŞİKÂYET EDİLENİN YANITI :
Şikâyet edilen Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Erdem Avşar, 10.07.2023 tarihli yanıtında,
Yeniçağ Gazetesi’nin 20 yıllı aşkın yayın hayatında basın meslek ilkelerine uymaya
özen gösterdiğini savunmuş; son dönemde dövizdeki artış nedeniyle kâğıt ve girdi
maliyetleri nedeniyle gazetelerin tamamen dijitale geçmeye başladığını belirtmiştir.
Milliyet gazetesi ile ilgili böyle bir bilginin yayıldığını ileri süren şikâyet edilen,
yanıtında özetle şu ifadelere yer vermiştir:
“Söz konusu haberde ilgili iddia birkaç cümle geçmektedir. Milliyet gazetesinin
itibarına gölge düşürecek hiçbir bilgi ve iddiaya yer vermemeye özen gösterdik.
Haberin başlığında çizginin aşıldığını itiraf etmem gerekir. Ancak günde 300- 400
haber girişi yapan bir sitede her haberi kontrol etme şansım ne yazık ki yok. Bu
konuda bir tekzip ve Milliyet gazetesinin haklı itiraz ve şikâyetine cevap vermek
isteriz. Basın Konseyi aracılığı ile uzlaşmaya varmayı talep ediyoruz, bu konuda
görüşmeye açığız.”
Şikâyet edilenin uzlaşma talebi Milliyet Gazetesi yönetimine iletilmiştir. Ancak
doğruluğu araştırılmadan ve kendilerine sorulmadan kasıtlı olarak yalan haber
yayınlandığı gerekçe gösterilerek, şikâyet edilenin uzlaşma talebi kabul edilmemiştir.
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :
Basın Konseyi Sözleşmesinin madde 11/d hükmüne göre, “BKYK üyelerinden birinin
veya Genel Sekreterin, Basın Meslek İlkelerinin ihlali niteliğinde görerek ele
alınmasını istediği konuları karara bağlamak” ve Sözleşmenin 11/e hükmüne göre
“Basın Meslek İlkeleri yönünden incelenmesi veyahut Basın Konseyi’nin el koyması,
basın (medya) yoluyla işlenen ve Konseyin işleviyle uyumlu olan olayları ayrı bir
başvuru beklemeden ele almak” Yüksek Kurul’un görevi dahilindedir.
YENİCAGGAZETESİ.COM internet haber sitesinde 16.06.2023 tarihinde ‘Özel
Haber’ logosu ile yayınlanan “Milliyet gazetesinin kapanacağı tarih belli oldu.
Yandaşlık yapa yapa yolun sonu göründü” başlıklı haberin, Genel Sekreterlik
tarafından Basın Meslek İlkeleri ihlali niteliğinde görülmesi nedeniyle Yüksek Kurul’un
gündemine getirilmesi zarureti doğmuştur.
Haberde “Bilgi içerden sızdı” denilerek, “Yeniçağ Gazetesi’nin ulaştığı bilgilere göre
Milliyet Gazetesi’nin kâğıt baskısı bu ay sonunda kapatılıyor. Hürriyet Gazetesi ve
Posta Gazetesi için de daralma kararı alındı” spotu kullanılmıştır.
Toplam 7 paragraftan oluşan haberin ilk 3 paragrafında, Demirören Medya
Grubu’nun yüzünü tamamen dijitale çevirdiği; Milliyet gazetesinin de Vatan
gazetesinde olduğu gibi sadece dijital platformda devam edeceği; Hürriyet ve Posta
gazeteleri için daralma kararı alındığı; Fanatik gazetesinin mevcut durumuyla devam
edeceği yazılmıştır. Haberde, bu kararların tirajlardaki düşüş nedeniyle yaşanan
büyük zarar sonucu alındığına yer verilmiştir.
Haberin diğer 4 paragrafında Milliyet’i 1998 yılında bir iş insanına satan Aydın
Doğan’ın, bir ay sonra geri aldığı; 2018 yılında ise Doğan Medya Grubu’nu,
Demirören Holding’e sattığı anlatılmıştır. Haberde, Demirören Holding’in bu iş için
kullandığı kredi ve ödemelerle ilgili rakamlar da yazılmıştır.
Bir iki yerinde ‘iddia edildi’ ve ‘öne sürüldü’ ifadeleri geçirilse de hem başlıkta ve
metnin genelindeki kesin ifadeler, hem kurgu ve üslupla Milliyet’in artık kağıt baskıya
son verip sadece dijitalde yayınlanacağı sanki kesinleşmiş gibi yayınlanan haber,
aynı gün yenicaggazetesi.com.tr kaynak gösterilerek bir çok internet haber sitesi ve
sosyal medyada hızla yayılmıştır. Haberde, gerçek olmayan iddialar ortaya atılarak
73 yıllık geçmişiyle Türk basınında önemli bir yeri bulunan Milliyet gazetesinin
kurumsal kimliği ve ticari itibarı hedef alınmıştır.
Haber, her ne kadar “Bilgi içerden sızdı” denilse de sözde ‘sızan bilgiyi’ doğrulatma
gereği duyulmadan, hiçbir araştırma ve sorgulama yapılmadan yayınlanmış;
gazetenin kâğıt baskıdan vazgeçip tamamen dijitale döneceği tarih de ilan edilmeye
kalkışılmıştır. Esasen haber metninde “Yolun sonu göründü”, “Kapanacağı tarih belli
oldu”, “Bu ay sonunda kapanıyor”, “Yandaşlık yapa yapa” ifadelerinin kullanılması da
şikâyet edilen internet haber sitesi sorumlularının olumsuz algı yaratma kastıyla
hareket ettiklerinin kanıtıdır. Yayınlanan haberde Milliyet gazetesinin ticari ve
kurumsal kimliği ile kamuoyundaki itibarına zarar vermek amaçlanmış ve sonuçta
yalan haber yayınlanarak etik ihlali yapılmıştır.
Açıklanan bu nedenlerle “Milliyet gazetesinin kapanacağı tarih belli oldu” başlıklı
haberde, Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları eleştiri sınırlarının ötesinde
küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez”
şeklindeki 4’üncü;
“Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın
veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz” şeklindeki 6’ncı maddelerinin
ihlal edildiği kanaatindeyiz. Şikâyet edilen hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 4 ve
6’ncı maddelerini ihlalden ‘KINAMA’ kararı alınmasını öneririz.
YÜKSEK KURUL DEĞERLENDİRMESİ :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, 12.07.2023 tarihinde yaptığı toplantıda şikâyet
dosyasını görüşmüştür. Genel Sekreterlik raporunun sunumunun ardından dosyanın
müzakeresine geçilmiştir.
Söz alan üyeler, konunun Genel Sekreterlik tarafından resen ele alınıp Yüksek Kurul
gündemine getirilmesini Basın Konseyi Çalışma Kuralları ve Başvuruları
Değerlendirme Usullerine uygun bulmuştur. Raporda hem olayın detaylı anlatıldığını,
hem de şikâyet edilenin yanıtına yeterince yer verildiğini belirten üyeler, haberde etik
ihlali yapıldığı görüşünün isabetli ve yerinde olduğunda ittifak etmiştir.
Gazetecinin, şikâyet edilen haberde de iddia edildiği gibi duyum almış olsa dahi, bu
duyumu ya da iddiayı doğrulatması ve muhatapların görüşüne başvurması gerektiği
kuralını hatırlatan üyeler, şikâyet edilen internet haber sitesinin bu temel gazetecilik
kuralını uygulamadığını vurgulamıştır. Üyeler, şikâyet edilenin yayın kuruluşu
sorumlusunun gönderdiği yanıtta, günde 300 – 400 haber yayınladıklarından söz
ederek şikâyete konu haberin doğruluğu sorgulanmadan yayınlandığı; teyide muhtaç
bilgiyi reflekse yayınladıklarını; ayrıca haber başlığında çizginin aşıldığını itirafında
bulunduğuna dikkati çekmiştir. Köklü bir yayın kuruluşu olan Milliyet gazetesinin
gerçek olmayan iddialarla hem kurumsal kimliği ve ticari itibarının hedef alındığını,
hem çalışanlarının ve okurlarının endişeye sevk edildiğini savunan üyeler,
gazetecinin hangi koşulda olursa olsun gerçek olmayanı yazmaması gerektiğini dile
getirmiştir. Üyeler, şikâyet edilen haberde eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarının
aşılarak etik ihlali yapıldığı görüşünde birleşmiştir.
SONUÇ :
Müzakerenin tamamlanmasının ardından Yüksek Kurul’da oylamaya geçilmiştir.
Şikâyet edilen haberde, Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları eleştiri
sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere
yer verilemez” şeklindeki 4’üncü;
“Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın
veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz” şeklindeki 6’ncı maddelerinin
ihlal edildiğini OY BİRLİĞİ ile saptayan Yüksek Kurul, yine OY BİRİLĞİ ile ‘KINAMA’
kararı almıştır.
Sonuç olarak YENİCAGGAZETESİ.COM Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Erdem Avşar
hakkında, Basın Meslek İlkeleri’nin 4 ve 6’ncı maddelerini ihlalden OY BİRİLĞİ ile
‘KINAMA’ kararı verilmiştir.