BASIN KONSEYİ, BEYAZ TV YORUMCUSU OSMAN GÖKÇEK
HAKKINDA‘KINAMA’ KARARI VERDİ
YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO : 2022- 46
KARAR TARİHİ : 9.11.2022
ŞİKAYET EDEN : Tezcan Karakuş CANDAN (TMMOB Mimarlar Odası
Ankara Şubesi Başkanı) Konur Sokak 4/3 YENİŞEHİR / ANKARA
ŞİKAYET EDİLEN : Osman GÖKÇEK (Beyaz TV Genel Yayın Koordinatörü)
Macun Mahallesi 173. Sokak 3/1 YENİMAHALLE / ANKARA
ŞİKAYET KONUSU :
BEYAZ TV’de 4.10.2022 tarihinde ‘Sürmanşet’ programında “7 yılda sadece 60 gün
işe gitti” başlığı ile yapılan yayında Basın Meslek İlkeleri’nin ihlal edildiği iddiasıyla
şikâyette bulunulmuştur.
Şikâyetçi olan TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş
Candan, 7.10.2022 tarihlerinde tarihinde Basın Konseyi’ne yaptığı başvuruda, söz
konusu yayının izleyiciyi bilgilendirme amacına hizmet etmediğini ileri sürmüştür.
Şikâyetçi kendisi hakkında kamuoyunda olumsuz algı yaratmak amacıyla kapsamlı
bir itibarsızlaştırma çabası olduğunu, eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarının aşıldığını
ileri sürmüştür.
Yayındaki “Bankamatik memuru atıldı” ve “Yedi yılda 60 gün çalıştı”; şikâyet
edilenlerden Osman Gökçek’in, “Saltanatı sona erdi”, “Bunlar CHP’nin bankamatik
memurları” Herkesin işine taş koyan, engelleyen” ifadeleriyle hedef gösterildiğini
savunan şikâyetçi, kendisine iftira atıldığını; kişilik haklarına saldırıldığını, hakaret
edildiğini savunmuştur.
Başvuruda şikâyet edilenler hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 4, 6 ve 13’üncü
maddelerini ihlalden işlem yapılmasını talep etmiştir.
UZLAŞMA ÖNERİSİ :
Şikâyet başvuruları, şikâyet edilene PTT aracılığı ile gönderilmiş, posta ‘alındı’
belgesi gelmiştir.
Şikâyet edilen, başvurulardaki iddialara süresinde yanıt vermemiş ve taraflar
arasında uzlaşma sağlanamamıştır.
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :
Şikâyete konu olan Beyaz TV Genel Yayın Koordinatörü Osman Gökçek’in
şikâyetçiye yönelik ifadelerin yer aldığı yayın, 4.10.2022 tarihinde “7 yılda sadece 60
gün işe gitti” başlığı ile yapılmıştır.
‘Sürmanşet’ programında sunucu Ferda Yıldırım’la gündemi değerlendiren kanalın
Genel Yayın Koordinatörü Osman Gökçek, 1 saat süren yayının 7.14- 12.30
arasındaki 5 dakikayı aşan sürede şikâyetçi hakkında konuşmuştur. Osman Gökçek,
İçişleri Bakanlığı’nca memuriyetten ihraç edilen şikâyetçinin karar tebliğ edilince
“Artık devlet memuru değilim. Yeminini ettiğim Mustafa Kemal’in memuruyum”
demesini ve Çankaya Belediye Meclisi üyeleri arasında onun yüzünden çıktığını ileri
sürdüğü kavgayı yorumlayarak anlatmıştır.
Şikâyetçiye yönelik sık sık “bu kadın”, “saçma sapan konuşan kadın” ifadelerini
kullanan şikâyet edilen, suçlamalarda bulunurken şu ifadelere yer vermiştir:
“Hayatımda bu kadar saçma sapan konuşan kadın görmedim…. Bunlar CHP’nin
bankamatik memurları… Bunlar sadece bankaya giderler, maaş alırlar ve aldıkları
maaşla da gece gündüz iktidara saldıracakları bir ortam oluştururlar kendilerine…
Aziz milletimiz görsün, belediyeye giden paralar bu kişinin elinde… “Bakın bu kadın
Ankara’daki bütün herkesin işlerine taş koyan, insanların iş yapmasını engelleyen, Ak
Partili belediyelerin projelerini engelleyen bir şahıs….. Hep bu işlerle uğraşan bir
kişi…. Bunlar takozlar odası… Tezcan Karakuş gibi kişilere belediyenin parasını
peşkeş çeken insanları savunan meclis üyelerinin mutlaka ceza almaları gerektiğini
düşünüyorum.”
Şikâyetçi, kamu kurumu niteliğinde meslek örgütü olan Mimarlar Odası Ankara
Şubesi’nin başkanıdır, kamuoyunda tanınan bir kişidir. Oda başkanlığı, üniversite
ders vermenin yanında mimar olarak çalıştığı Çankaya Belediyesi’nde izinsiz göreve
gelmediği iddiasıyla memuriyetten ihraç edilmesinin yayın konusu yapılmasında
kamusal ilgi ve yarar vardır.
Şikâyetçi hakkında İçişleri Bakanlığı tarafından verilen soruşturma izninin Danıştay
tarafından iptal edildiği; buna karşın Bakanlık Yüksek Disiplin Kurulu kararıyla
memuriyetten ihraç edildiği; kararın yargı denetimine açık idari karar olduğu;
şikâyetçinin belediye dışındaki görevlerini idarenin ve sıralı amirlerin bilgisiyle
yaptığını savunduğu bilgileri yayında gizlenmiştir.
Şikâyet edilen Osman Gökçek’in şikâyetçiye yönelik “Saçma sapan konuşan kadın”,
“Bu kadın” ifadeleriyle aşağılayıcı üslup kullanması; “Ankara’daki bütün herkesin
işlerine taş koyan, insanların iş yapmasını engelleyen”, “Hep bu işlerle uğraşan kişi,
bunlar takozlar odası”, “Bankaya gider maaş alır ve aldığı maaşla gece gündüz
iktidara saldıracak ortam oluşturur”, “Tezcan Karakuş gibi kişilere belediyenin
parasını peşkeş çeken” ifadeleri sorunludur. Şikâyet edilen görüş açıklama ve yorum
yapma hakkını kullanırken eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarını aşarak şikâyetçi
hakkında kamuoyunda olumsuz algı oluşturmak amacıyla suç isnadında bulunmuş,
küçük düşürüp aşağılamıştır.
Kamusal görev yapan ve toplumda tanınan kişiler, haklarında ağır ve sarsıcı
eleştirilere tahammül göstermek durumunda olsalar da suç isnadına, hakarete ve
aşağılanmaya katlanmaları beklenemez.
Açıklanan bu nedenlerle şikâyet edilen “Sürmanşet” programında Basın Meslek
İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren,
aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez” şeklindeki 4’üncü
“Gazeteci, şiddet, nefret, zorbalık ve ayrımcılığı özendirici, insani değerleri incitici
yayın yapamaz” şeklindeki 13’üncü maddelerinin ihlal edildiği kanaatindeyiz. Şikâyet
edilen hakkında UYARI kararı alınmasını öneririz.
YÜKSEK KURUL’UN DEĞERLENDİRMESİ :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, şikâyet başvurusunu 9.11.2022 tarihli toplantısında
görüşmüştür. Genel Sekreterlik raporunun sunumunun ardından, toplantıya katılma
talebinde bulunan şikâyetçi Tezcan Karakuş Candan’ın vekili Av. Turgut Kazan’ davet
edilmiş ve dinlenmiştir.
Şikâyetçi vekili, önce şikâyetçinin Çankaya Belediyesi’ndeki memuriyetten çıkarılması
sürecini anlatmış, ardından kararın hukuksuz olduğunu savunarak, iptali için yargıya
başvurduklarını söylemiş, buna ilişkin belgeler sunmuştur. Müvekkili hakkında İçişleri
Bakanlığı’nca verilen soruşturma iznini yargıya taşıdıklarını ve Danıştay’ın da ‘izinsiz
mesaiye uyulmadığından söz edilemeyeceği’ gerekçesiyle ‘soruşturma izninin
kaldırmasına’ karar verdiğini kaydeden Av. Turgut Kazan, bu karara rağmen Bakanlık
Yüksek Disiplin Kurulu’nun soruşturma yapıp şikâyetçiyi memuriyetten çıkarma kararı
almasının hukuk ihlali olduğunu söylemiştir. Yüksek Kurul üyelerinin sorularını da
yanıtlayan Av. Turgut Kazan, şikâyet edilen hakkında alınacak kararla ilgili
başvurudaki taleplerini tekrarlamıştır.
Yüksek Kurul, şikâyetçi vekilinin toplantıdan ayrılmasından sonra dosyanın
müzakeresine geçmiştir. Söz alan üyeler, şikâyet edilen yayında etik ihlali olduğu
konusunda ittifak ederken, ihlali edilen maddeler konusunda farklı görüş
savunmuştur.
Genel Sekreterlik raporunda yayında etik ihlali yapıldığı ve Basın Meslek İlkeleri’nin
4’üncü maddesinin ihlal edildiği tespitine üyelerin tamamı katılmış, bazı üyeler
13’üncü maddenin ihlal edildiği tespitini yersiz bulmuştur. Söz alan üyelerin tamamı
yayında 4’üncü maddenin yanı sıra 6’ncı maddenin ihlal edildiği hususunda görüş
birliğine varmıştır. Genel Sekreterlik raporunda şikâyet edilen hakkında ‘uyarı’ kararı
alınması önerisini bazı üyeler yeterli bulurken, çoğunluk ‘kınama’ kararı alınmasını
talep etmiştir.
SONUÇ :
Müzakerenin tamamlanmasının ardından oylamaya geçilmiştir. Yüksek Kurul, şikâyet
edilen yayında, Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının
ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez”
şeklindeki 4’üncü; “Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler,
soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz” şeklindeki
6’ıncı maddelerinin ihlal edildiğini OY BİRLİĞİ ile,
“Gazeteci, şiddet, nefret, zorbalık ve ayrımcılığı özendirici, insani değerleri incitici
yayın yapamaz” şeklindeki 13’üncü maddenin ihlal edildiğini de OY ÇOKLUĞU ile
saptamış, şikâyet edilen hakkında yine OY ÇOKLUĞU ile ‘KINAMA’ kararı almıştır.
Şikâyet edilen Beyaz TV Genel Yayın Koordinatörü ve “Sürmanşet” programı
yorumcusu Osman Gökçek hakkında, Basın Meslek İlkeleri’nin 4, 6 ve 13’üncü
maddelerini ihlalden OY ÇOKLUĞU ile “KINAMA” kararı alınmasına karar verilmiştir.
