BKYK KARARI 2021-32

BASIN KONSEYİ, SONDAKİKA.COM HAKKINDAKİ BAŞVURUDA ‘ŞİKÂYETİN YERSİZLİĞİ’ KARARI ALDI

YÜKSEK KURUL KARARI

DOSYA NO              :  2021- 32

KARAR TARİHİ : 18.08.2021

ŞİKAYET EDEN      : Kevser SAĞLAM

ŞİKAYET EDİLENLER : 1) Ayça Kurtuluş ELAL (sondakika.com Haber Müdürü)
(Koşuyolu, Cenab Şahabettin Sokak. No:26 KADIKÖY / İSTANBUL)

ŞİKAYET KONUSU       :

SONDAKİKA.COM İnternet sitesinde 18.06.2021 tarihinde yayınlanan “Ölen eşe son bakış yürek burktu” başlıklı haberde haberdeki fotoğraf ve videoda ceset görüntüsüne yer verildiği, ölen kişinin eşinin fotoğrafının kullanıldığı ileri sürülerek Basın Meslek İlkeleri’nin ihlal edildiği iddiasıyla şikâyette bulunulmuştur.

Şikayetçi Kevser Sağlam, Basın Konseyi’ne 23.06.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunda, dedesi Arif İ.’nin ölümüyle ilgili SONDAKİKA.COM’da18.06.2021 tarihinde yayınlanan haberde kişilik haklarına saldırıldığını ileri sürmüş, söz konusu haber sitesi hakkında Basın Meslek İlkeleri’ni ihlalden yaptırım uygulanmasını talep etmiştir. Başvuruda özetle şöyle denilmiştir:

“Haberin içeriğinde dedemizin çıplak bedeninin videoda gösterilmesi ve eşinin dramının haber konusu olması, habercilik ahlakına ve basın ahlakına uymamaktadır.

Ayrıca doğal ölüm olan bir konuyu kamuoyu ile bu şekilde alenen paylaşmayı kişilik haklarımıza saldırı olarak görmekteyiz.”

UZLAŞMA ÖNERİSİ        :

Şikâyet başvurusu, şikâyet edilen SONDAKİKA.COM Haber Müdürü Ayça Kurtuluş Elal’a 29.06.2021 tarihinde PTT aracılığı ile gönderilmiştir. Posta ‘alındı’ belgesi gelmiştir.

Şikâyet edilen, şikâyet başvurusundaki iddialara süresinde verdiği yanıt vermiş, uzlaşmak amacıyla haberi yayından kaldırdıklarını bildirmiştir.

ŞİKAYET EDİLENİN YANITI :

Şikâyet edilen SONDAKİKA.COM Haber Müdürü Ayça Kurtuluş Elal’ın yanıtı şöyledir:

“Şikâyette bulunulan ilgili haber, İhlas Haber Ajansı kaynaklı bir haberdir, tarafımızdan herhangi bir güncelleme yapılmamıştır. Bahsi geçen video ve fotoğraflar kaldırılmıştır. Karşı tarafa bildirilip, gereğinin yapılmasını rica ediyoruz.”

GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :

SONDAKİKA.COM internet haber sitesinde 18.06.2021 tarihinde yayınlanan “Ölen eşe son bakış yürek burktu” başlıklı şikâyet edilen haber İhlas Haber Ajansı tarafından abonelere geçilmiştir. Şikâyet edilen de bu haberi abonesi olduğu ajanstan aldığı bu haberi 4 fotoğraf ve ayrıca video görüntüsüyle yayınlamıştır. Haberde olay yerinde aralarında önlem alan polislerin de bulunduğu ceset başında toplanan kalabalığı, battaniyeye sarılı cesedi, ölen kişinin balkondan onları izleyen eşini gösteren 4 fotoğraf ve olayı detaylarıyla gösteren 1 dakika 24 saniyelik video görüntüsü yayınlanmıştır.

Ajansın yayınladığı 5 paragraflık haberde, Kayseri’nin merkez Melikgazi İlçesi’nde 79 yaşındaki Arif İ.’nin oturduğu binanın bahçesinde bir süre yürüyüş yaptıktan sonra dinlendiği bankta fenalaşıp yere yığıldığı, ihbar üzerine gelen sağlık ekibinin yaptığı kontrolde kalp krizi geçirerek öldüğünü saptadığı anlatılmıştır. Polislerin güvenlik önlemi alıp çevrede inceleme yaptığı, olay yerindeki işlemlerin tamamlanmasının ardından cenazenin morga kaldırıldığı da anlatılan haberde “Ölen eşe son bakış” ara başlığından sonraki paragrafta “Bu sırada evinin balkonundan olup bitenleri izleyen Arif İ.’nin eşi Zümrüt İ’nin ölen kocasına bakışları görenlerin yüreğini burktu” ifadesine de yer verilmiştir.

Haberin konusu adli olaydır ve kamuya açık alanda meydana gelmiştir. Kamuoyunda tanınan ünlü birisi olmasa da belli yaşın üzerindeki kişinin yürüyüş yaptıktan sonra kalp krizi geçirerek ölmesi haber değeri taşımaktadır. Üstelik bu tür haberlere toplumda aynı koşullardaki kişiler için uyarıcıdır, okurun ilgisini çeker ve yayınlanmasında kamusal yarar vardır.

Haberde, ölen kişinin ve birinci kattaki evinin balkondan olup bitenleri izleyen eşinin soyadları rumuz olarak yayınlanarak kişilik hakları korunurken, aynı hassasiyet yayınlanan fotoğraf ve videoda gösterilmemiştir. Videoda, ölen kişinin cesedi yüzü belli olacak şekilde yayınlanmış; balkondan onu acı içinde izleyen eşinin fotoğrafı kimliği belli olacak şekilde kullanılmıştır. Haberde ölen kişinin yüzü belli olacak şekilde ceset görüntüsünün, balkondan onu izleyen acılı eşin dramını yansıtan görüntünün yayınlanmasında kamusal yarar olmadığı açıktır ve kişilik haklarının ihlalidir.

Her ne kadar şikâyet konusu haberde Basın Meslek İlkeleri ihlalinden söz etmek olanaklıysa da şikâyet edilen öncelikle bu haberi kendisi yapmamış abone olduğu ajanstan aynen almıştır. Şikâyet başvurusu ulaştığında şikayetçiyle derhal uzlaşma isteyip haberi de tamamen yayından kaldırarak sorumlu gazetecilik tavrı sergilemiştir. Böylece şikâyet edilen, etik kuralları öncelediğini kanıtlamıştır. Haberin yayından kaldırılmasıyla başvuru nedeni ortadan kalkmış, şikâyet konusuz kalmıştır.

Açıklanan bu nedenlerle, “Ölen eşe son bakış yürek burktu” başlıklı haber yayından kaldırıldığı için şikâyet konusunun ortadan kalktığı; Basın Meslek İlkeleri ihlali yönünde karar alınmasına gerek olmadığı kanaatindeyiz. Bu nedenlerle ŞİKÂYETİN ŞYERSİZLİĞİ kararı alınmasını öneririz.

DEĞERLENDİRME VE SONUÇ :

Basın Konseyi Yüksek Kurulu, salgın önlemleri kapsamında video konferansla yaptığı 18 Ağustos 2021 tarihli toplantısında şikâyet başvurusunu alıp görüşmüştür.

Genel Sekreterin raporunu okumasının ardından dosya müzakereye açılmış söz alan üyelerin büyük çoğunluğu, şikâyet edilenin söz konusu haberi abonesi olduğu bir ajanstan alıp aynen yayınladığı ve hatalı olduğunu anlayınca da hemen düzeltme yoluna giderek sorumlu gazetecilik refleksi gösterdiğini vurgulamıştır. İnternet gazeteciliğinin bugünkü durumunda, şikâyet edilenin sorunlu haberi hemen yayından kaldırarak uzlaşma istemesinin değerli olduğunu savunan üyeler, şikâyetin konusuz kaldığı ve şikâyetin yersizliğine karar verilmesi yönündeki Genel Sekreterlik görüşüne katıldıklarını dile getirmiştir.

Bazı hukukçu üyeler ise haberde etik ihlali olduğunu; şikâyet edilenin haberi abonesi olduğu ajanstan alıp aynen yayınladığı ve hatalı olduğunu anlayınca yayından kaldırdığı savunmasının etik ihlalini ortadan kaldırmayacağını savunmuştur. Bu üyeler, şikâyet edilenin yayınladığı her haberi denetlemekle yükümlü olduğunu ve bunu yapmadığı belirterek etik ihlali yönünde görüş bildirmiştir.

Yüksek Kurul’da kural olarak her ne kadar, haberin bir kez yayımlanmasıyla birlikte sorumluluk ortaya çıksa ve haberin daha sonra ortadan kaldırılması başlangıçta yapılan hatayı tek başına ortadan kaldırmasa da haberin bir ajanstan alınıp aynen yayınlandığı; sorumlu yayıncılık anlayışı sergilemek istediği anlaşılan ve etik ihlali gidermek için derhal harekete geçen şikâyet edilenin bu ihlalden ötürü sorumlu tutulmasının doğru olmayacağı kanaati ortaya çıkmıştır. Ayrıca haberin tümüyle yayından kaldırılmasıyla ve şikâyet konusunun kalmadığı görüşü benimsenmiştir.

SONUÇ: Şikâyet edilen SONDAKİKA.COM Haber Müdürü Ayça Kurtuluş Elal hakkındaki başvuruda OY ÇOKLUĞU ile ŞİKÂYETİN YERSİZLİĞİ kararı verilmiştir.